’EU moet als derde aanhaken bij VS en China’
DEN HAAG (ANP) - De Europese Unie moet zien aan te haken bij de grote spelers China en de Verenigde Staten. Daarvoor moeten de EU-lidstaten wel eensgezind zijn en in het internationale beleid met één stem spreken. De EU mag niet alleen een praatclub zijn, maar moet ook leveren, óók in militair opzicht.
Dat liet minister Verhagen (Buitenlandse Zaken) woensdag weten op een CDA-congres in Den Haag over trans-Atlantische betrekkingen. Het was een videospeech, omdat hij in Londen is voor een Afghanistantop.In de ogen van Verhagen staat straks de relatie tussen de VS en China centraal in de nieuwe machtsverhoudingen in de wereld. De EU moet toewerken van een G2 naar een G3, vindt hij. „Het zal de relatie tussen de twee grootmachten evenwichtiger maken, terwijl wij zelf een duidelijker eigen stempel op de ontwikkelingen in de wereld kunnen drukken”.
De EU is volgens Verhagen nog niet de geopolitieke factor van betekenis die zij kan zijn. De minister stelt dat de EU zich wel een samenhangend geheel moet tonen om serieus te worden genomen door de VS en China, maar ook door opkomende spelers als India, Brazilië en Rusland. Anders missen we de boot, waarschuwt hij.
Verhagen herhaalde dat wat hem betreft de EU ook één vaste zetel in de VN-Veiligheidsraad nastreeft. Nu hebben Frankrijk en Groot-Brittannië nog een eigen zetel naast de VS, Rusland en China.
Volgens de minister zijn de Amerikanen ook gebaat bij een sterk Europa. Hij wees erop dat Europa en de VS dezelfde waarden en normen delen, zoals vrijheid, democratie en mensenrechten. „Het zal in de 21e eeuw een zware kluif worden om te behouden wat ons, westerse wereld, lief is”. Opkomende grootmachten als China hebben volgens hem andere opvattingen.
Juist daarom is het volgens de minister van belang om als EU en Nederland aansluiting te hebben bij gelijkgestemde partners. De VS is een strategische bondgenoot, maar het is geen automatisme of trans-Atlantische reflex, vindt Verhagen. Volgens hem gaat het erom op te komen voor een gedeeld wereldbeeld en je verantwoordelijkheid serieus te nemen, ook in Afghanistan. „Want mooie praatjes verkopen vanaf de zijlijn is weinig effectief, kan ik u zeggen. Een plaats aan de zijlijn is niet in het belang van Nederland en de Nederlanders”.