Proces in Denemarken tegen Tvind-goeroe van start
In Denemarken is een begin gemaakt met het belastingfraudeproces tegen de omstreden sekteachtige organisatie Tvind, in Nederland beter bekend als de humanitaire hulpverleningsorganisatie Humana People to People.
De openbare aanklagers hebben meteen stevig ingezet, hoewel het vonnis naar verwachting pas over zo’n anderhalf jaar zal kunnen worden uitgesproken. Tijdens de eerste zitting in Aarhus vergeleek de dienstdoende officier van justitie Tvind met een rockersbende. Reden: tientallen potentiële getuigen uit het Tvind-milieu weigeren verklaringen af te leggen. Volgens de officier is dat de schuld van de grote leider van de organisatie, de 64-jarige Mogens Amdi Petersen, die bij zijn aanhangers de wind er kennelijk nog goed onder heeft. „Zoiets zie je anders alleen maar bij rockersgroeperingen,” aldus de openbaar aanklager.
Amdi Petersen is gezien zijn rol binnen de sekte de absolute hoofdverdachte, die bij een veroordeling maximaal acht jaar gevangenisstraf te wachten staat. Concreet wordt hij er door de Deense overheid van beschuldigd via Tvind voor circa 10 miljoen euro belasting te hebben ontdoken.
Ruim een jaar geleden werd Petersen op doorreis in de Verenigde Staten op verzoek van de Deense justitie aangehouden door de FBI, nadat hij sinds 1978 niet meer in de openbaarheid was verschenen. De geheimzinnigheid rond de sekteleider nam als gevolg van die langjarige onzichtbaarheid grote vormen aan, maar die is er nu wel af.
Amdi Petersen blijkt ook maar een gewoon mens te zijn. Op de laatste foto voor zijn ’verdwijning’ is hij nog te zien als een jonge, in slobbertrui gestoken alternatieveling, nu is het een keurige, qua uiterlijk niets op een rocker lijkende man van middelbare leeftijd, bij wie de wilde, halflange haardos heeft plaatsgemaakt voor een krachtig vergrijsde en aanzienlijk uitgedunde seniorencoiffure van dertien in een dozijn.
Eén ding mag worden gezegd: de in gestalte opvallend rijzige Amdi Petersen is ongebroken en staat de pers keurig te woord, zonder te vervallen in ongecontroleerde tirades tegen het juridische systeem waarvoor hij zich dient te verantwoorden. Dat hij het onvermijdelijk geworden spel geheel mee wil spelen lijdt nauwelijks twijfel. Niet minder dan twaalf advocaten bepleiten de zaak voor Tvind en Amdi Petersen, die bovendien de eerste slag al heeft gewonnen.
Eind vorig jaar werd hij namelijk door de rechter na een door hem aangespannen geding op vrije voeten gesteld. Tussen zijn arrestatie in de VS in februari vorig jaar en half december had hij in voorarrest gezeten, eerst in Los Angeles en later -na zijn uitlevering- in het Deense provinciestadje Holstebro. Dat Amdi Petersen er stiekem tussenuit zou kunnen knijpen, zoals het openbaar ministerie vreesde, vond de rechter tegen de achtergrond van de aard van het proces en de verwachte duur daarvan geen argument. Terecht dus, althans tot nu toe.
Wat er van Tvind zal worden na een eventuele veroordeling van de grote leider is op dit moment moeilijk te zeggen. De organisatie heeft zich sinds het ontstaan onder zijn straffe management ontwikkeld tot een wereldwijd vertakt zakelijk imperium. Naar buiten toe presenteert het zich als instelling voor onder meer door de overheid gesubsidieerde kostscholen voor moeilijk opvoedbare jongeren, ontwikkelingshulp en humanitaire activiteiten onder de vlag van een soort marxistisch-socialistisch idealisme. Een bron van financiering is voorts de inzameling van oude kleding. In veel steden, ook in Nederland, maken de Humana-kledingcontainers deel uit van het straatmeubilair.
Het grote bezwaar tegen Tvind is dat het ervan wordt verdacht overheidssubsidies te misbruiken voor commerciële doeleinden en puur winstbejag. Amdi Petersen woonde tijdens zijn incognitoperiode jarenlang in een exorbitant luxe appartement in Miami, terwijl het Tvind-voetvolk zich uitslooft voor wat zakgeld omdat hun officiële salarissen in de gemeenschappelijke organisatiekas vloeien.
Ook Amdi Petersen heeft echter op papier maar een bescheiden inkomen. Uitgaande van zijn belastingaangifteformulier verdiende hij laatstelijk maar krap 9500 euro, per jaar wel te verstaan. Als de overheid de zaak verliest, kan het proces daarom voor de Deense belasting nog op een financiële tegenvaller uitdraaien ook. De proceskosten lopen namelijk op tot ruim 3 miljoen euro.
Volgens Deense waarnemers is het niet onwaarschijnlijk dat Tvind met een Amdi Petersen in de gevangenis gewoon door blijft draaien, zij het mogelijk fors afgeslankt, want veel bezittingen schijnen al in de verkoop te zijn gedaan. Veel sekteleden zijn in de loop der jaren weliswaar psychisch zwaar aangeslagen spijtoptanten geworden, maar minstens evenveel aanhangers geloven er nog sterk in en beweren dat ze echt uit idealisme bezig zijn en niet voor Amdi Petersen.