„Oorlog zonder VN-mandaat onwettig”
Zonder toestemming van de VN-Veiligheidsraad is een oorlog tegen Irak niet gerechtvaardigd. Dat schrijft een groep rechtsgeleerden in een open brief die de Britse krant The Guardian vandaag heeft gepubliceerd. De brief is ondertekend door zestien juristen die zijn verbonden aan toonaangevende Britse universiteiten, zoals Oxford en Cambridge.
Volgens de wetenschappers zou een aanval zonder mandaat van de Veiligheidsraad de internationale rechtsorde ernstig ondermijnen. „De doctrine van een preventieve zelfverdedigingsaanval tegen een aanval die zich in een hypothetische toekomst zou kunnen voordoen, is niet gebaseerd op internationaal recht”, stellen de academici. „Voordat er op wettige wijze militair kan worden ingegrepen, moet de Veiligheidsraad daar duidelijk mee hebben ingestemd. Dat is nog niet gebeurd.”
De Verenigde Staten en Groot-Brittannië hopen dat ze in de Veiligheidsraad voldoende steun kunnen verwerven voor een resolutie die gewapend ingrijpen in Irak wettigt. Maar als ze daarin slagen, dan kunnen drie tegenstanders van een aanval -Frankrijk, Rusland en China- de resolutie met een veto blokkeren. De Britse premier Tony Blair heeft aangekondigd dat hij zich in geval van zo’n ’onredelijk’ veto” het recht voorbehoudt om Irak zonder VN-mandaat aan te vallen.
Volgens de wetenschappers vergist Blair zich daarin. „De veronderstelling van de premier dat een veto in sommige gevallen „onredelijk” is en kan worden genegeerd, is niet gebaseerd op het internationaal recht”, schrijven ze. „Het Verenigd Koninkrijk heeft zijn vetorecht in de Veiligheidsrecht sinds 1945 32 keer gebruikt. Elke poging om een van die veto’s te negeren omdat het om een ’onredelijk’ veto zou gaan, zou zijn uitgelegd als een onaanvaardbare schending van het Britse vetorecht krachtens artikel 27 van het VN-handvest.”