Een microfoontje tussen de houten panelen
Een zichtbaar getergde en gekwelde prinses Margarita bracht gisteren in een uitzending van het televisieprogramma NOVA in hoogst eigen persoon tot uiting dat het haar voor alles is te doen om respect en eerherstel voor haarzelf en haar man, Edwin de Roy van Zuydewijn. Het was de eerste keer dat een lid van de koninklijke familie op die manier de publiciteit zocht op de buis.
Voor de vierde achtereenvolgende maal brengt het weekblad HP/De Tijd woensdag een aflevering in de reeks Oranjebitter, waarin de dochter van prinses Irene, Margarita, en haar man, Edwin de Roy van Zuydewijn, hun gal spuwen over de in hun ogen schofferende bejegening door het Oranjehuis.
De reden om naar buiten te treden met hun grieven over de behandeling door de Oranjefamilie is uitsluitend dat het tijd werd dat na vier jaar zwijgen de volledige waarheid op tafel zou komen, vertelde prinses Margarita gisteren, en ze deed dat met overtuiging. „Het gaat ons om respect. Tot dusver zijn we respectloos behandeld en dat moet anders.”
De prinses weet niet of rehabilitatie haalbaar is, maar omwille van de waarheid gaat ze door tot ze erbij neervalt. Ze heeft in prof. mr. P. Nicolaï een goede advocaat aan haar zijde en de bewijslast liegt er niet om: banden, opgenomen tijdens gesprekken met de Koningin, ettelijke brieven alsmede aan zekerheid grenzende vermoedens dat ze tijdens gesprekken met de Koningin en met de directeur van de Rijksvoorlichtingsdienst, E. Brouwers, werd afgeluisterd. Bewijzen genoeg „om aan te tonen dat er onoorbare zaken gebeurd zijn.”
In de kamer van Brouwers ontwaarde ze plotseling tussen de houten panelen een „microfoontje, heel klein, maar duidelijk.” Toen wist ze zeker dat ze werd afgeluisterd. „Brouwers schrok ervan dat wij dat gesprek ook hadden opgenomen. Schandalig dat de Rijksvoorlichtingsdienst gesprekken opneemt.”
Brouwers ontkende gisteren de opname van gesprekken en sprak over de microfoon als over een „schroef waar een schilderij aan kon hangen.” Ook tijdens een laatste gesprek met de Koningin ervoer Margarita dat er mensen in de belendende kamer waren. Aan de lichaamstaal van Hare Majesteit las ze af dat die hun gesprek volgden (ze nam dat overigens zelf ook op de band op). „Ik was met een privé-gesprek met haar bezig, dus er zouden geen mensen in de kamer daarnaast moeten zitten. Ik denk dat ze dit doet omdat zij alles wil weten. Zij wil de totale controle hebben over informatie die uitgegeven wordt, hoe ze haar positie het best kan behouden en kan verdedigen.”
Margarita vertelde dat „ons verhaal een verweer en een poging” is „om de waarheid naar buiten te brengen.” Edwin is afgeschilderd als een nepbaron, een charlatan en een financiële brokkenpiloot, onwaardig om lid van de koninklijke familie te worden.
Of deze haatcampagne ooit stopt, daarover toont Margarita zich onzeker. De acties om Edwin te beschadigen worden keihard gespeeld. „Die gaan nog voort, in ieder geval om Edwin nog meer te beschadigen. Er wordt eigenlijk alleen maar respectloos, wederom respectloos, met hem omgegaan.” Volgens de prinses is het erom te doen haar en Edwin uit elkaar te drijven. Maar „wij staan, Edwin en ik, zo sterk dat we niet uit elkaar te drijven zijn. Wat ze willen, bereiken ze niet.”
Ze weet niet of de Koningin te bewegen is tot het verlenen van eerherstel. „Ik kan op dit moment niet in haar gedachten kijken of ze daartoe bereid is.” Margarita heeft altijd gehoopt dat er iets zou veranderen en altijd zelf de deur opengehouden, zegt ze.
Ze denkt „dat het heel belangrijk is” dat mensen weten wie de Oranjes zijn, „die zogenaamd het land mogen regeren, want ze misbruiken hun macht en positie.”
Margarita neemt het haar tante kwalijk dat ze haar niet de bescherming bood die ze heeft kunnen bieden. Tijdens hun laatste gesprek ging het over haatgevoelens. „Ik stond op om afscheid te nemen. Ik zei: Ik weet dat je haat in je draagt en ik weet ook wie je haat. De liefde van de mensen ligt niet bij jou, Trix, maar bij Ma Mia, koningin Juliana. Toen zei zij: Dus jij weet wat haat is? Ik zei: Nee, maar ik heb het van dichtbij gezien.”
Haat is volgens Margarita een zwaktebod en zeker als die op leugens gebaseerd is. Ze nam afscheid en liep de trap af. Haar tante kwam haar achterna. Onderaan de trap draaide de prinses zich om en keek naar boven. „Ik zei: Sterkte.” Dat was de laatste keer dat prinses Margarita haar tante heeft gezien, behalve kort na de dood van prins Claus, haar oom, van wie ze waardig afscheid wilde nemen.
Een eerste stap tot eerherstel ligt naar de mening van prinses Margarita nu bij koningin Beatrix. „Ik heb vier jaar lang getracht een oplossing te zoeken. Dat moet van mijn kant genoeg zijn dat op te lossen, denk ik. Het initiatief zou nu van de andere kant moeten komen.”