In de jaren tachtig en in de eerste helft van de jaren negentig waren stroomonderbrekingen, zoals het uitvallen van de elektriciteit door leverancier Energie Bedrijven Suriname (EBS) eufemistisch worden genoemd, ook al aan de orde van de dag. Maar daarna trad er verbetering in, niet in de laatste plaats omdat Nederland financieel flink bijsprong om het bedrijf te moderniseren.

Onder de huidige regering-Venetiaan werden de overheidssubsidies op de nutsvoorzieningen en de telefoon vrijwel volledig afgebouwd met als gevolg dat zowel de EBS als Telesur, de telefoonmaatschappij, in één klap de tarieven met 300 tot 400 procent verhoogden. Grote gezinnen betalen daardoor al snel (omgerekend) honderd gulden per maand voor elektriciteit, terwijl het modale inkomen van de Surinamers op 400 gulden per maand ligt. Veel gezinnen kunnen zich een telefoonaansluiting dan ook niet permitteren.

Bureaucratie
De forse bedragen ten spijt gaat de kwaliteit van de geleverde producten met sprongen achteruit. Stroomstoringen komen dagelijks voor, het telefoonnetwerk vertoont ook de nodige kuren. Parlementariër Otmar Rodgers en tal van zijn collega’s veegden recentelijk niet voor niets de vloer aan met Telesur en de EBS en drongen er bij de regering op aan te onderzoeken waarom de bedrijven er zo’n puinhoop van maken. Voor de chaos bij de EBS is wel een verklaring te vinden.

De recent aan de kant gezette directie onder leiding van Henry Wormer, een vertrouweling van ex-dictator Dési Bouterse en in 1996 bij het bedrijf neergezet toen de Nationale Democratische Partij van Bouterse aan de macht kwam, heeft een waar wanbeleid gevoerd. De 75 stafleden van het bedrijf, met Wormer voorop, hebben kapitalen aan salarissen opgestreken, zo is gebleken uit een recentelijk onderzoek. Geld om te investeren bleef er daardoor niet over.

Bij Telesur spelen bureaucratie en gebrek aan deskundigheid een cruciale rol. In de afgelopen dagen constateerden tal van bezitters van mobiele telefoons tot hun schrik dat het saldo van hun prepaid-kaarten van het ene op het andere moment was geminimaliseerd. Telesur zegt dat dit „een gevolg is van onderhoudswerkzaamheden aan het netwerk." De gedupeerden moeten nog afwachten of ze iets van hun verdwenen belminuten terug krijgen.

Het bedrijf slaagt er daarnaast al jaren niet in om ISDN te introduceren, terwijl er miljoenen guldens zijn geïnvesteerd om dit netwerk aan te leggen. „We zijn nog in de experimentele fase", zo zeggen de voorlichters al jaren. Alleen de Nederlandse ambassade in Paramaribo beschikt over ISDN. De Nederlandse vertegenwoordiging, moe van het geklungel van Telesur, haalde zelf voormalige PTT-technici in dienst van het ministerie van Buitenlandse Zaken naar Suriname om de klus te klaren. De overige abonnees moeten waarschijnlijk nog jaren geduld hebben.

Deskundigen
Ook in administratief opzicht is het bij beide bedrijven een puinhoop. Rekeningen worden slechts zelden bij de aangesloten adressen afgeleverd. Maar als er niet wordt betaald zijn Telesur en de EBS er als de kippen bij om de zaak af te sluiten, want de klanten worden geacht zelf maar bij de kantoren te komen informeren welk bedrag ze verschuldigd zijn. Daarin verschillen Telesur en de EBS overigens niet van de Surinaamse Waterleiding Maatschappij (SWM). Dat laatste bedrijf slaagt er echter wel in om vrijwel constant water te leveren. Maar daar verbaast niemand zich in Suriname over, want de SWM krijgt al jaren de helpende hand van Nederlandse deskundigen om het waterleidingnetwerk op peil te houden.