Proces tegen Demjanjuk voortgezet
Enkele Nederlanders hebben maandag hun zegje kunnen doen in het proces tegen de van nazimisdaden verdachte John Demjanjuk. De strafzaak in München werd maandag hervat.
Als kampbewaker in het nazivernietigingskamp Sobibor in het bezette Polen zou Demjanjuk betrokken zijn geweest bij de moord op 27.900 Joden, onder wie een groot aantal Nederlanders. Volgens de aanklager zag de verdachte erop toe dat Joden van de treinen werden gehaald, zich uitkleedden en naar de gaskamers werden gebracht.„Sobibor is voor mij een pijnlijke en ongeneeslijke wond”, zei een 86-jarige man uit Amsterdam. Zijn ouders, zus en toenmalige vriendin zijn vermoord in het kamp, vertelde de voormalige apotheker met tranen in zijn ogen. Hij slaagde erin te vluchten. „De gebeurtenissen van toen drukken een stempel op alle dagen van mijn leven.”
Een 70-jarige Nederlander vertelde diep geroerd over zijn hoogzwangere moeder die in de gaskamer omkwam. „Daarom ben ik hier ook voor mijn ongeboren broer of zus”, zei hij.
Ook andere nabestaanden zetten in de rechtszaal uiteen hoezeer hun leven is getekend door het verlies van familieleden die in Sobibor aan hun einde kwamen. Zij treden op als civiele partij in het proces.
De advocaat van Demjanjuk plaatste vraagtekens bij de toelating van de civiele partijen. Geen van hen was daadwerkelijk getuige van delicten waarvan Demjanjuk wordt beschuldigd, aldus de jurist Ulrich Busch.
De Duitse wet staat toe dat slachtoffers van een misdrijf of familieleden kunnen deelnemen aan het proces als medeaanklagers. Zij krijgen de mogelijkheid om bewijs te bekijken, voorstellen in te dienen en getuigen te ondervragen.
De in een rolstoel gezeten Demjanjuk (89) toonde ogenschijnlijk geen enkele emotie bij de verhalen van de nabestaanden. De meeste tijd had hij zijn ogen gesloten. Later mocht hij op een bed liggen nadat hij over rugpijn had geklaagd.
De verdediging is het niet gelukt het proces tegen Demjanjuk te laten seponeren. De rechtbank wees de aanvraag af als ongegrond.
De verdedigers van Demjanjuk hadden gesteld dat hun cliënt al in Israël voor dezelfde misdaden zou zijn aangeklaagd en veroordeeld. Hiermee zou het proces in München in strijd zijn met de grondregel dat een verdachte nooit twee keer kan worden aangeklaagd voor dezelfde misdaad.
De rechters spraken zich ook uit tegen uitstel van het proces. Volgens hen is er geen reden om aan te nemen dat er bij de rechtszaak belangrijke stukken ontbreken. De verdediging wilde nog meer aktes uit het buitenland laten komen.
De rechtbank hoopt in mei 2010 uitspraak te doen.