Weinig kans op een baan zonder diploma
De economische crisis treft vooral jongeren zonder diploma keihard. Van de 88.000 15 tot 23-jarigen die niet meer naar school gaan en die geen deugdelijk diploma hebben, was in het derde kwartaal van 2009 20,9 procent werkloos. Dat is tweemaal zo veel als een jaar eerder.
De jeugdwerkloosheid is het afgelopen jaar sowieso hard gestegen, zo blijkt uit de rapportage ”Niet-werkende jongeren in crisistijd”, die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) donderdag in Den Haag heeft gepresenteerd.Een jaar geleden lag die nog op 8,6 procent. In het derde kwartaal van 2009 was dat opgelopen naar 13,9 procent, zo zei CBS-econoom Michiel Vergeer bij de presentatie van de cijfers.
De jeugdwerkloosheid is daarmee ruim tweemaal zo hoog als het gemiddelde werkloosheidspercentage, dat op 5,2 ligt. Het aantal werkloze jongeren is het afgelopen jaar ook een stuk harder gestegen dan het aantal werklozen tussen de 23 en 65 jaar.
„We moeten alles op alles zetten om te voorkomen dat straks blijkt dat vooral jongeren de rekening van onze economische crisis betaald hebben”, stelde minister Rouvoet voor Jeugd en Gezin, die het CBS had gevraagd de jeugdwerkloosheid te analyseren.
Het kabinet heeft eerder dit jaar 250 miljoen euro uitgetrokken voor de bestrijding van de werkloosheid onder jongeren. Rouvoet maakt zich vooral zorgen over de kwetsbare jongeren met problemen.
Hij is bang dat de werkloosheid onder hen weleens zou kunnen oplopen tot een op de vier, nu uit de CBS-cijfers blijkt dat van de jongeren zonder diploma al een op de vijf werkloos is.
„Kwetsbare jongeren hebben een nog zwakkere positie op de arbeidsmarkt”, aldus Rouvoet.
Ook onder jongeren met een diploma steeg het aantal werklozen, maar lang niet zo hard als onder de voortijdige schoolverlaters.
Van de 135.000 15 tot 23-jarigen die de schoolperiode met een diploma hebben afgesloten, was circa 9 procent werkloos, dat is 2,7 procentpunt meer dan in 2008. Binnen deze groep neemt de stijging alweer een beetje af.
De sterke stijging van de jeugdwerkloosheid komt onder meer doordat jongeren als nieuwkomer op de arbeidsmarkt vaak een tijdelijk contract hebben . Gaat het slechter, dan verliezen zij als eersten hun baan.
De schoolverlaters onder hen komen in een moeilijke periode op de arbeidsmarkt . „Waren er een jaar geleden nog 250.000 vacatures, nu zijn dat er half zo veel,” aldus Vergeer.
Onder jongens stijgt de werkloosheid harder dan onder meisjes.
Dat komt doordat jongens vaak kiezen voor sectoren als de bouw, de industrie of de ict, waar de economische crisis het hardst heeft toegeslagen. Meisjes kiezen vaker voor sectoren die minder gevoelig zijn voor de neergang van de economie, zoals zorg en onderwijs.
In totaal volgen nu 300.000 15 tot 23-jarigen geen onderwijs meer, dat is 19 procent van het totaal aantal jongeren in die leeftijdsgroep. Van die 300.000 zijn er 58.000 niet op zoek naar werk.
Onder hen zijn bijvoorbeeld meisjes die de zorg voor een huishouden hebben. Ook het aantal jongeren dat heeft besloten door te leren, is toegenomen. Dit heeft nog een dempend effect gehad op de werkloosheidscijfers.