Wat is er aan de hand?Verzekeraar Delta Lloyd heeft dinsdag voor ruim 900 miljoen euro aan verpakte Nederlandse hypotheken van dochter Amstelhuys doorverkocht. De vraag naar de leningen, voornamelijk van pensioenfondsen, overtrof ruimschoots het aanbod.

En is dat zo bijzonder?

Toch wel. Met de verkoop door Delta Lloyd lijkt het zogenoemde securitiseren, het opknippen, husselen en doorverkopen, van hypotheekleningen terug van weggeweest. De laatste publieke verkoop van herverpakte Nederlandse hypotheekleningen stamt uit 2007, voor het uitbreken van de kredietcrisis. Sindsdien lag de markt hiervoor wereldwijd volledig op zijn gat. Want het waren onder meer deze hypothekenpakketjes die als belangrijke oorzaak van de crisis worden gezien.

Hoe zat dat ook alweer?

In de afgelopen jaren zijn in Amerika op grote schaal hypotheken verstrekt aan burgers met geen of nauwelijks inkomen. Om deze zogenoemde subprime leningen toch door te verkopen aan beleggers werden ze in mootjes gehakt en samengevoegd met minder risicovolle hypotheekleningen in complexe pakketjes. Geleid door eigenbelang hingen Amerikaanse kredietbeoordelaars hier zonder aarzelen gunstige ”ratings” aan, waardoor ze als zoete broodjes over de toonbank gingen. Toen steeds meer Amerikanen hun hypotheek niet meer konden aflossen en huizenprijzen daalden, stortte de markt voor de pakketten volledig in. Niemand wist meer waar de risico’s precies zaten en hoe groot de zeperds konden zijn. Banken schreven vele miljarden op deze producten af.

Hoe kan het dan dat Delta Lloyd zijn bundels nu zo makkelijk slijt?

Door de huidige lage rentetarieven die centrale banken hanteren, zoekt veel geld van beleggers hoger rendement. Risico’s worden op de koop toe genomen. Daarnaast staan Nederlandse hypotheekleningen, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Amerikaanse of Spaanse, als relatief betrouwbaar te boek.

Loopt hiermee ook het risico op een nieuwe crisis op?

Dat hoeft niet. Het bundelen en doorverkopen van pakketjes hypotheken stamt in feite al uit de jaren 80 van de vorige eeuw. Banken kunnen hiermee geld vrijmaken om daar vervolgens weer nieuwe activiteiten mee te ontplooien. Niks mis mee. Omdat de kredietverlening van banken aan consumenten en het bedrijfsleven nog altijd hapert, riep directeur Lex Hoogduin van de Nederlandsche Bank (DNB) bankiers het afgelopen weekeinde zelfs op het knipmes weer ter hand te nemen, om zo extra lucht op hun balansen te creëren. Nieuwe regelgeving moet excessen uit het verleden voorkomen.

Hoe realistisch is die veronderstelling?

Deze regelgeving is voorlopig nog verre van af. Toch wordt in de markt de terugkeer van de bundels hypotheken al toegejuicht. Het is volgens veel beleggers een bewijs dat de markt normaliseert en dat het ergste leed geleden is. Critici laken echter de snelheid waarmee het pakket hypotheekleningen door Delta Lloyd in de markt is gezet. De tijdsdruk zou een gedetailleerd onderzoek naar de onderliggende risico’s grotendeels onmogelijk hebben gemaakt. Dat investeerders er desondanks vol zijn ingestapt geeft te denken.