Van de zeven gemeenten die het kerkverband telde, zijn er het afgelopen jaar drie teruggekeerd naar de Gereformeerde Gemeenten in Nederland (binnen verband). De overige vier gemeenten zijn er nog niet aan toe om aan te geven hoe zij hun toekomst zien.De buitenverbandgemeenten zijn een afsplitsing van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland (GGiN). In 1980 en 1981 maakten zeven gemeenten met drie predikanten zich van de GGiN los. Ze gingen verder onder de naam Gereformeerde Gemeenten in Nederland (buiten verband). Daarna zijn er tussen beide kerken geen samensprekingen meer geweest.

Onderscheid

De oorzaak van de scheuring was een slepend conflict in Gouda, waar een ouderling uiteindelijk een klacht indiende tegen de prediking van de plaatselijke predikant, ds. A. van den Berg. Hij zou ten onrechte onderscheid maken tussen levendmaking en wedergeboorte. Door de discussies daarover ontstond verregaande verdeeldheid binnen de Goudse gemeente.

Gouda, Rijssen en Veenendaal waren de eerste van de zeven gemeenten die de Gereformeerde Gemeenten in Nederland verlieten. De gemeenten die daarna (geheel of gedeeltelijk) uittraden, waren –in alfabetische volgorde– Dinteloord, Middelburg, Nieuwerkerk en IJsselmuiden. In zes gemeenten gingen de kerkelijke goederen over naar de buitenverbandgemeente. Alleen in Middelburg was dat niet het geval.

De drie predikanten die zich losmaakten van de GGiN waren ds. A. van den Berg (Gouda), ds. J. de Groot (Rijssen) en ds. A. Wink (Veenendaal).

Ds. De Groot en ds. Van den Berg overleden beiden in 2004. Er zijn sedert 1981 geen studenten toegelaten tot de opleiding voor het ambt van predikant. In al die jaren is er binnen het kerkverband tweemaal beroep uitgebracht, door Rijssen en door Gouda, op ds. A. Wink.

Perspectief

Sinds oktober vorig jaar zijn drie gemeenten teruggekeerd naar de Gereformeerde Gemeenten in Nederland (binnen verband): Nieuwerkerk, Gouda en Middelburg. Deze drie gemeenten zagen geen perspectief meer in hun kerkelijke situatie.

Omdat de laatste predikant, ds. A. Wink, reeds lange tijd niet meer in staat is om voor te gaan en de sacramenten te bedienen, bleven veel kinderen ongedoopt.

Bovendien was de gemeente in het Zeeuwse Nieuwerkerk het niet eens met een besluit van Veenendaal om ds. A. P. van der Meer uit Sint Philipsland (geschorst predikant van de Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland) rouw- en trouwdiensten te laten verrichten.

G. R. J. van Heukelom, ouderling-preses in Nieuwerkerk, gaf vorig jaar in deze krant aan dat dat besluit kerkordelijk gezien niet correct was. „In Veenendaal spreekt men over leendiensten, maar kerkordelijk gezien kan er alleen sprake zijn van leendiensten als het gaat om een geordend predikant. Om leendiensten te beleggen, is daarnaast ook toestemming van de classis nodig, maar Veenendaal heeft dit uit eigen beweging gedaan.”

Op een verzoek van de gemeente in Nieuwerkerk aan de eigen classis van de GGiN (buiten verband) om met elkaar te kunnen spreken over de toekomst van het eigen kerkverband werd niet gereageerd.

Meningsverschil

Ds. A. P. van der Meer (65) werd in mei 2007 geschorst binnen de Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland (OGG). Het ging daarbij om „gedragingen en uitlatingen tijdens de eredienst.” De predikant sprak zelf overigens over een meningsverschil inzake de leer van de kerk.

Na zijn schorsing legde ds. Van der Meer in september 2007 zelf zijn lidmaatschap van de OGG neer, belegde met een flinke groep uit Sint Philipsland eigen kerkdiensten en begon een eigen kerkverband: de Oud Gereformeerde Gemeenten buiten verband in oprichting.

Sindsdien gaat ds. Van der Meer op een aantal plaatsen in Nederland voor. Behalve in zijn eigen gemeente Sint Philipsland, ook in Bolnes, Krimpen aan den IJssel, Sleeuwijk en in de buiten-verbandgemeenten te Veenendaal en te Dinteloord.

Vier mogelijkheden

Voor de vier overgebleven gemeenten lijken vier mogelijkheden te bestaan: terugkeer naar de Gereformeerde Gemeenten in Nederland (binnen verband), zoals Nieuwerkerk, Gouda en Middelburg hebben gedaan. Overgang naar de Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland, overgang naar de (vrije) oud gereformeerde gemeenten of aansluiting zoeken bij de groep rond ds. A. P. van der Meer.

Ds. Wink (nu 84) gaf de laatste maanden enkele malen tegenover deze krant te kennen vanwege lichaamszwakte niet in staat te zijn om te reageren op de ontstane zorgen binnen zijn kerkverband. De scriba van de gemeente in Veenendaal bleek deze week niet bereid een reactie te geven.

In Rijssen geeft de scriba aan dat de gemeente op dit punt vooralsnog geen stappen zal ondernemen. De scriba van de gemeente Dinteloord was niet voor commentaar bereikbaar.

Uitnodiging

Diaken-scriba Q. J. Dorst van de gemeente in IJsselmuiden zegt dat kerkenraad en gemeente zich wel hebben beraden over de toekomst, maar dat zij nog geen concrete stappen willen ondernemen.

Voor komende dinsdag heeft de kerkenraad in IJsselmuiden wel ds. J. Goudriaan, (vrij) oud gereformeerd predikant te Ede, uitgenodigd om voor de eerste maal voor te gaan.

„Dat betekent nog niet dat het definitieve besluit is genomen om over te gaan naar de (vrije) Oud Gereformeerde Gemeenten. We willen voor de gemeente graag samenbindend te werk blijven gaan.”

Ledenadministratie

De Gereformeerde Gemeenten in Nederland (buiten verband) houden geen ledenadministratie bij. De zeven gemeenten telden tot vorig jaar naar schatting ongeveer 3000 leden en doopleden.

De vier overgebleven gemeenten, Dinteloord, Rijssen, Veenendaal en IJsselmuiden, tellen nu nog ongeveer 1500 leden.

De kerk kent één classis, beschikt over een maandelijks verschijnend landelijk kerkblad (”Kerkblad”) en telt twee deputaatschappen, een voor de vertegenwoordiging bij de hoge overheid, en een curatorium.