„Laat bedrijven tekort Betuwelijn betalen”
De Tweede Kamer vindt dat het Rotterdamse bedrijfsleven de tekorten op de exploitatie van de Betuwelijn voor zijn rekening moet nemen. Het gaat daarbij om maximaal 500 miljoen euro in twintig jaar. Zeer waarschijnlijk komt er een parlementair onderzoek naar de vraag waarom de kosten voor de aanleg van de goederenlijn uit de hand zijn gelopen.
Dat bleek woensdag in de Tweede Kamer tijdens een commissievergadering over de rentabiliteit van de Betuwelijn. Vorige week meldde minister De Boer van Verkeer en Waterstaat dat uit de opbrengsten van de goederenspoorlijn niet eens de jaarlijkse exploitatie kan worden betaald. De lijn zal gedurende tien à twintig jaar verliesgevend zijn. Het Rijk zal jaarlijks een bedrag van 15 à 25 miljoen euro per jaar moeten bijdragen.
Het CDA-kamerlid Van Haersma Buma stelde woensdag voor om het bedrijfsleven voor deze kosten op te laten draaien. Hij ergert zich aan de weigering van het Rotterdamse bedrijfsleven om bij te dragen in de kosten.
In de oorspronkelijke plannen was uitgegaan van een private bijdrage van 800 miljoen euro voor de aanleg. Daar is niets van terechtgekomen. Volgens de christen-democraat is het daarom alleszins redelijk om het bedrijfsleven op te dragen de jaarlijkse tekorten voor zijn rekening te nemen.
VVD-kamerlid Hofstra ziet wel wat in het idee. Hij wil liever nog een stap verdergaan en het bedrijfsleven de lijn schenken, zodat de ondernemingen zelf verantwoordelijk zijn voor exploitatie en onderhoud. Mogelijk dat D66 dit idee steunt.
CDA, PvdA en VVD vinden, net als minister De Boer, dat de Betuwelijn gewoon afgebouwd moet worden. Wat GroenLinks en SP betreft, mag de aanleg stoppen. VVD en D66 stelden voor om uit zuinigheidsoverwegingen geen dubbel, maar een enkel spoor aan te leggen. „De eerste twaalf uur van de dag mogen de treinen oostwaarts rijden en de tweede twaalf uur westwaarts”, aldus Hofstra.
Minister De Boer voelt daar niets voor. Volgens hem zal de lijn binnen enkele jaren zeer intensief worden gebruikt. Om kosten te besparen ziet hij meer in het achterwege laten van de elektrificatie. In dat geval kunnen alleen diesellocomotieven van de lijn gebruik maken.
De fracties van GroenLinks, SP en SGP en waarschijnlijk ook die van de LPF willen een parlementaire enquête naar de Betuwelijn. De PvdA wil niet verder gaan dan een parlementair onderzoek. CDA en VVD zijn tegen elke vorm van onderzoek, maar als alle andere partijen de handen in elkaar slaan hebben ze samen net een kamermeerderheid. Het ziet ernaar uit dat een motie die aandringt op een parlementair onderzoek, op een nipte meerderheid kan rekenen.
CDA en VVD willen eerst een onderzoek naar de overschrijdingen van de Algemene Rekenkamer afwachten en pas dan beslissen over nieuwe onderzoeken.
Minister De Boer van Verkeer en Waterstaat kondigde woensdag aan dat hij met een notitie komt over de manier waarop het Rijk grote infrastructurele projecten financieel beter in de hand kan houden. De Betuwelijn is ruim drie keer zo duur als gepland.