Snelle ontplooiing veiligheidsmacht Afghanistan onder druk
Een snelle uitzending van een gecombineerde Duits–Nederlandse eenheid voor de Veiligheidsmacht in Afghanistan komt steeds meer onder druk te staan nu de Veiligheidsraad moeite heeft met het vaststellen van een mandaat voor de operatie.
De bedoeling is dat de veiligheidsmacht komende zaterdag in Kaboel aan de slag gaat. De Duitse bondskanselier Schröder vreest echter dat de Bondsdag, het Duitse parlement, er deze week nog niet uitkomt. Het Nederlandse kabinet verwacht op zijn vroegst woensdag een besluit te kunnen nemen. Zonder een besluit, waar ook de Tweede Kamer nog iets over wil zeggen, gaat er geen militair naar Afghanistan.
Dinsdag komt de Veiligheidsraad opnieuw bij elkaar om te proberen tot overeenstemming te komen. De westerse leden van de raad streven naar een robuust mandaat, gebaseerd op hoofdstuk zeven van het VN–handvest. Dit geeft de troepenmacht meer armslag om op te treden bij de beveiliging van Kaboel.
Rusland en China liggen echter dwars en zien liever een traditionele vredesmissie, gebaseerd op hoofdstuk zes, dat alleen uitgaat van het recht op zelfverdediging. De kans dat Nederland en Duitsland ook zullen meedoen als er geen krachtig mandaat op tafel ligt is verwaarloosbaar.
Een tweede complicerende factor is de opstelling van het Verenigd Koninkrijk, dat leiding moet geven aan de veiligheidsmacht. De Britten zitten vanwege andere verplichtingen krap in hun personeel, en zouden het liefst na drie maanden het estafettestokje willen overgeven aan een ander land. Duitsland en Nederland zullen waarschijnlijk bereid zijn in ieder geval een half jaar aan de operatie mee te doen, maar of de Bondsrepubliek ook bereid is de leiding over te nemen is zeer de vraag.
Volgens de Britse ambassade is aan de deelnemende landen gevraagd snel na te denken over het overnemen van de leiding. Daarnaast proberen de Britten de deelnemers ervan te overtuigen dat de missie het beste onder het algehele commando van de Amerikanen kan vallen. In ieder geval Duitsland heeft al laten weten dat niet zo’n goed idee te vinden.
Conferentie
Afgelopen vrijdag vond in een Londen een eerste conferentie plaats van troepenleverende landen. Een van de opties is dat het VK een bataljon levert, Duitsland samen met Nederland het tweede bataljon (totaal ongeveer duizend man) en de overige landen, waaronder bijvoorbeeld Frankrijk, Italië, Turkije en Jordanië het derde bataljon. In totaal gaat het dan om circa 3000 man.
Komende woensdag vindt naar verwachting een vervolgconferentie plaats. De hoop is dat deze gebaseerd zal kunnen worden op het mandaat van de Veiligheidsraad. Daarnaast zal een verkenningsmissie van de Britten verslag doen van haar ervaringen in Kaboel. De Afghanen hebben daar echter al laten weten dat zij liever een kleine vredesmacht van niet meer dan duizend man zien komen met een beperkt mandaat.
De uitkomsten van deze besprekingen zijn stuk voor stuk van groot belang voor een beslissing van het kabinet. Daar komt bij dat er duidelijkheid moet komen over een evacuatiestrategie en dat er helderheid moet komen over luchtsteun van de Amerikanen, als Afghaanse milities de veiligheidsmacht niet meer zien zitten.
In Nederland gaat ondertussen de voorbereiding van de uitzending van een compagnie van de luchtmobiele brigade gewoon door. Defensie probeert er alles aan te doen om bij een groen licht van het kabinet de manschappen zo snel mogelijk naar Afghanistan te kunnen overbrengen. Bij het ministerie van Buitenlandse Zaken wordt ondertussen nagedacht over een eventueel diplomatiek steunpunt in Kaboel.