Ds. Van der Spoel, hervormd predikant in Harderwijk, is een van de initiatiefnemers van ”Passie voor preken”, de Nederlandse preekbeweging die vorig jaar zomer van start ging. Vandaag belegt de beweging haar eerste congres. Wegens de vele aanmeldingen moest de organisatie uitwijken van het Theologisch Seminarium Hydepark in Doorn naar De Aker in Putten. Want de verwachte 125 gasten werden met 275 aanmeldingen ruimschoots verdubbeld. „Het overtreft onze stoutste verwachtingen”, zegt een enthousiaste ds. Van der Spoel, die veel inspiratie van het congres verwacht. „De deelnemers komen uit heel verschillende kerken, variërend van de Gereformeerde Gemeenten tot de Kerk der Nazarenen. Waar mensen samen, over kerkmuren heen, gaan praten over de boodschap van Christus en hoe je deze moet doorgeven, wordt een enorme band ervaren. Ik denk dat wij als beweging ons kunnen concentreren op het hart van het geloof.”

Hoe zitten kerkgangers onder de kansel? Met welke verlangens, behoeften, verwachtingen, vooroordelen? Hoe kan de voorganger doordringen tot hun hart? Over die vragen gaan de lezingen en workshops in Putten. Ds. Van der Spoel: „Voorgangers zouden zo moeten preken dat het leven van hun hoorders erdoor verandert. De preek gaat écht over het bestaan van alledag, over hoe een kind in de klas zit of hoe je als christen functioneert in de buurt. Daar ligt tegelijk de link naar het maatschappelijk leven.” Dat die link gelegd wordt, vindt de hervormde pastor van groot belang. Vorig jaar september stelde hij op de discussiepagina van deze krant vast dat vooral preken in reformatorische en evangelische kring nauwelijks ingaan op wat concreet in de samenleving of de politieke discussie speelt.

Op het congres heeft ds. Van der Spoel woensdagmorgen een openingspreek over 1 Kor. 2:1-15 gehouden. Deze tekst gaat over de apostel Paulus, die zegt dat hij niet gekomen is met wijsheid van woorden, maar in betoning van Geest en kracht. „Daarvan is sprake als de dominee de boodschap helder heeft én kan aangeven wat er door die boodschap verandert in het leven van de mensen”, aldus ds. Van der Spoel. „De hoorders gaan anders de kerk uit dan ze erin gekomen zijn. De preek is bemoedigend, vertroostend, aansporend of verschrikkend. In alle gevallen gaat het erom dat het Woord écht iets doet met je leven. Als dominee moet je in elk geval niet gaan relativeren. Mensen komen naar de kerk om de weg gewezen te krijgen. Ik zie de predikant wat dat betreft als een gids: moet je zien wat ik heb ontdekt!”

De hervormde predikant beseft het spanningsveld dat er bestaat tussen de ’techniek’ van preekvoorbereiding en de werking van de Heilige Geest. „De daadwerkelijke overtuiging zit in het Woord zelf. Overtuigend preken kan alleen als er gesproken wordt met Geest en met kracht. Naast het voorbereiden van de preek moet de predikant ook zichzelf voorbereiden. Dat heb ik van Spurgeon en Loyd-Jones geleerd. Vooral in dat laatste, de voorbereiding van de prediker, zit het element van Geest en kracht. Je strekt je als dominee uit naar de vervulling van de Heilige Geest, elke keer weer. Zo lees je dat de apostelen telkens opnieuw met Gods Geest vervuld worden om te getuigen. Als een predikant zó spreekt, is hij geen advocaat die redenerend probeert een aantal zaken op een rijtje te zetten, maar een bewogen getuige van wat hij zelf heeft ondervonden uit de Schrift. Je preekt als of het je laatste preek is, zou de puritein Richard Baxter zeggen. Bij de preekvoorbereiding zet je een aantal ambachtelijke stappen, zoals exegese en preekopbouw. Maar als je de preek vlees en bloed geeft, moet ze helemaal door je heen gaan. Je kunt niet vurig preken als je niet zelf in brand staat.”

vraag (u14(Er is de laatste jaren gesproken over een kloof tussen boodschap en hoorders. De preekbeweging lijkt te suggereren dat het probleem van de ’kloof’ ligt bij de prediking.

plattekst (u15,1,0(„Dat is ook zo. De opdracht van de prediker is de boodschap kraakhelder aan het hart van de hoorders te brengen. Kunnen de luisteraars er iets mee? Is de boodschap overgekomen? Gaan ze met de gedachte de kerk uit: Dit ging over mij? Voor die vragen is de voorganger verantwoordelijk. Hebben de hoorders de boodschap begrepen, maar willen ze er niet aan, dan is dat hun eigen verantwoordelijkheid. De predikant brengt het Woord aan het hart. Wat er met de klop gedaan wordt, is voor de hoorder.”

”Passie voor preken” wordt geleid door een stuurgroep, bestaand uit ds. W. Dekker (studiesecretaris IZB), dr. J. R. Douma (gereformeerd vrijgemaakt predikant te Beverwijk), ds. J. Eschbach (voorzitter Evangelisch Werkverband), A. van Heusden (directeur Evangelische Alliantie), dr. H. de Leede (rector Theologisch Seminarium Hydepark) en A. H. van Trigt (uitgeverij Boekencentrum).