„Het is niet bepaald verantwoordelijk gedrag”, zei Chirac over de pro-Amerikaanse koers van de kandidaat-lidstaten. Hij wees erop dat de parlementen van de vijftien huidige lidstaten nog niet hebben ingestemd met de toetreding van tien nieuwe leden in 2004 en dat Frankrijk de uitbreiding van de EU dus nog kan tegenhouden. De Oost-Europese stellingname is dus „gevaarlijk”, aldus Chirac.

Tien Oost-Europese landen, waaronder zeven EU-kandidaten, betuigden onlangs in een in diverse kranten verschenen open brief steun aan de VS. Eerder waren drie EU-kandidaten mede-ondertekenaars van een ingezonden stuk van gelijke strekking van onder meer Groot-Brittannië en Zweden. Chirac vindt dat de kandidaat-lidstaten hun mond hadden moeten houden.

De Roemeense president Ion Iliescu noemde Chiracs uitlatingen „ongerechtvaardigd, onverstandig en ondemocratisch”. De Bulgaarse onderminister van buitenlandse zaken Ljubomir Ivanov reageerde onderkoelder: „De Franse opstelling verraadt een zekere nervositeit.”

Volgens de Poolse onderminister van buitenlandse zaken Adam Rotfeld is er sprake van een misverstand: het is niet zo dat de huidige EU-leden met de uitbreiding „een groot gebaar” naar de nieuwe leden maken. „Onze toetreding tot de EU is een grote kans voor ons, maar ook een kans voor de EU.”

Uiteindelijk sloten alle dertien kandidaat-lidstaten zich dinsdag in Brussel aan bij de gezamenlijke verklaring waarover de staatshoofden en regeringsleiders van de EU-landen het maandag eens werden. In de verklaring staat dat oorlog alleen de laatste optie mag zijn, maar wordt tegelijkertijd geconstateerd dat de wapeninspecties in Irak niet eeuwig kunnen doorgaan.