De belangenbehartiger van muziekmakers ergert zich al geruime tijd aan het gemak waarmee muziek via internet verspreid wordt zonder dat de oorspronkelijke auteurs daar een cent van terugzien. Begrijpelijk, want muziek heeft waarde. Het kost veel moeite en geld om muziek te produceren en als luisteraars dat waarderen en willen horen, is het niet meer dan redelijk dat de muzikant daar wat voor ontvangt. Of het nu de man met de accordeon bij de deur van de Albert Heijn is of de bespeler van het Moreauorgel in de Goudse Sint-Jan.Maar tijden veranderen. Als er één sector is waar de komst van de computer en de groei van internet een deuk in geslagen heeft, is het de muziekindustrie. Dat begon al met de cd: die was zonder enig kwaliteitsverlies te kopiëren. Het comprimeren van muziekbestanden naar mp3-formaat was de volgende slag. Veel mp3-spelers of mobiele telefoons hebben zo veel geheugenruimte dat je daarmee wekenlang onafgebroken muziek kunt beluisteren zonder hetzelfde nummer te horen. Het gemak waarmee die nummers via internet verspreid en uitgewisseld kunnen worden, haalde de laatste drempel weg. Vooral de komst van websites als Hyves, YouTube en Blogger werkt daar aan mee, want die bestaan bij de gratie van het uitwisselen van tekst, muziek en video.

Dat is echter een doorn in het oog van Buma/Stemra. Die organisatie komt op voor het auteursrecht van de aangesloten muziekauteurs en kondigde recent aan dat er per 1 januari nieuwe licenties gaan gelden. Wie zes muzieknummers op z’n Hyvespagina heeft staan, kan een heffing van 130 euro per jaar verwachten, ex btw.

De nieuwe regeling heeft intussen tot veel commotie geleid onder internetters. Ook dat is begrijpelijk, want Buma/Stemra morrelt hiermee aan een van de pijlers van het hedendaagse Web 2.0. Dat zit heel anders in elkaar dan een cassettebandje, waar de organisatie zich vroeger druk over maakte. De kern van het wereldwijde web is de hyperlink en de muziek of de video op een Hyvespagina is niet veel meer dan een ‘aangeklede’ link. De hamvraag is of dit zogenaamde embedden een nieuwe openbaarmaking is. Juridisch gezien is dat bepaald geen uitgemaakte zaak. Die kwestie is heel ingewikkeld en zolang daar geen duidelijkheid over is, is het onverstandig van Buma/Stemra om de knuppel in het hoenderhok te gooien.

De actie van de auteursrechtbeschermers staat dus haaks op de mores van het web. Dat is op zich niet zo erg, want de daar aangeboden cultuur is niet altijd even verheffend. Nederland zou er niet onder lijden als een deel van die herrie de das om gedaan werd, integendeel. Maar juist omdat Buma/Stemra hier een wat botte bijl hanteert, is het onwaarschijnlijk dat het gedrag van de internetter erdoor verandert. De aanpak van bedrijven als Apple, Nokia en Sony Ericsson, die muziek voor een minimaal bedrag verhandelen, is veel realistischer. Dat kan er daadwerkelijk toe leiden dat luisteraars weer de waarde van muziek inzien.