AOWEE
Hoongelach alom. Maar de voorman van de Staatkundig Gereformeerden wuift het geroutineerd terzijde. Dominee Zandt is wel wat gewend, en staan –ook anno Domini 1956 – de aloude beginselen niet op het spel? De SGP is tegen de Ouderdomswet omdat deze „onmiskenbaar het karakter van staatssocialisme vertoont.”
Maar het verzet mag niet baten. CHU-leider Tilanus spreekt van „een wetsontwerp van nationale betekenis” dat vervolgens door de Tweede Kamer met overgrote meerderheid wordt aanvaard. Een stemming is niet eens nodig, want alleen dominee Zandt „en zijn politieke vrienden” zijn tegen.Voorzitter Kortenhorst schorst de vergadering met de woorden dat „de ongelukkige woordcombinatie van oud en arm” nu definitief tot het verleden zal behoren.
Ach en wee
Maar het lachen is de Kamer vergaan. Sinds deze historische gebeurtenissen heeft de AOW nog heel wat Haagse onrust veroorzaakt. In 1994 kostte het CDA-leider Brinkman zijn politieke carrière. En deze week heeft de AOW de sociale partners zo verdeeld dat het voor de SER onmogelijk was om het kabinet het gevraagde advies te geven.
Een half jaar ging zomaar verloren, dankzij een kabinet zonder daadkracht en een polder zonder eendracht. En dat in crisistijd! Staat het huilen niet nader dan het lachen?
Intussen komen er steeds meer ouderen die ook nog eens steeds ouder worden. Bovendien krimpt de beroepsbevolking. Zou een overheid die de bevordering van de volksgezondheid tot een grondwettelijk recht van haar onderdanen heeft gemaakt daar geen consequenties aan mogen verbinden? Leven we in een land van rechten zonder plichten? Is dat geloofwaardige staatkunde? Laat me niet lachen.
Bijbels leefritme
Maar wat zal de SGP gaan inbrengen? Blijft zij in het voetspoor der vaderen, en wordt de huidige impasse met beide handen aangegrepen om per direct de afschaffing van de AOW te bepleiten? Of hebben de mannenbroeders de bakens inmiddels ook verzet? Daar is best wat voor te zeggen. Zo staatssocialistisch is de AOW nu ook weer niet, en spreekt de Bijbel ook niet over rust na gedane arbeid?
Een mooi Bijbels leefritme vinden we in de decaloog: zes dagen arbeiden, een dag rusten. Zou het geen idee zijn om deze inzetting eens een wat bredere toepassing te geven? Zoals de tijden van de dag en de vier seizoenen ook als beelden voor de levensgang van de mens worden gebruikt. Zes perioden werken en de zevende periode met pensioen.
Bepalend is dan niet meer de leeftijd, maar de levensverwachting. En bij een levensverwachting van rond de tachtig jaar zoals we die nu kennen volgt daaruit een pensioenperiode van zo’n twaalf jaar zodat de AOW-leeftijd op 68 jaar komt te liggen.
Bij een verdere stijging van de levensverwachting, zoals voorzien, stijgt de AOW-leeftijd vervolgens mee tot een jaar of zeventig.
Is dat nu niet een beginselvast alternatief voor de SGP? Bijbels geïnspireerde en geloofwaardige staatkunde. Die geloofwaardigheid wordt nog versterkt wanneer de huidige voorman van de Staatkundig Gereformeerden en nestor van de Tweede Kamer de daad bij het woord voegt door nog een periode aan te blijven. Wie het laatst lacht,…
De auteur is hoogleraar gezondheidseconomie aan de Universiteit van Tilburg.
Reageren aan scribent? nietbijbroodalleen@refdag.nl.