„Sluis der mislukking” nog steeds gevoelig
„Sluis der mislukking” zo noemen Groningers hem. De sluis die in 1970 voor 30 miljoen gulden op de Punt van Reide werd gebouwd, ging vijftien jaar later voor 7 miljoen tegen de vlakte.
Voor argeloze natuurliefhebbers is de Punt van Reide een prachtig natuurgebied waar af en toe zeer zeldzame vogels te bewonderen zijn. Voor de wat oudere Oost-Groningers is het schiereiland echter nog steeds een gevoelig punt. „Mijn ooms, tantes en mijn moeder vinden dat de Punt is vernield”, vertelt gids K. Köller. Bijna dagelijks leidt hij toeristen rond vanuit het bezoekerscentrum Reidehoeve bij de Punt van Reide.Grootste pijnpunt is de sluis die de provincie in 1970 liet bouwen aan de noordkant van het schiereiland. Eind jaren 50 bleek dat de afwatering in Zuidoost-Groningen te wensen overliet. Een commissie kwam met het plan om een afwateringskanaal te maken van Nieuw-Statenzijl naar de Punt van Reide, zodat het teveel aan water kon wegstromen naar de diepe Eems. Het kanaal met bijbehorende dijk moest door het ondiepe wad van de Dollard, waardoor er een polder ontstond van zo’n 1000 hectare.
Een felle strijd ontbrandde. De milieuorganisaties wilden de Dollard beschermen. De landbouworganisaties wensten een betere afwatering en zagen een extra polder als bijkomend voordeel. Het toenmalige kabinet-Kals gaf in 1966 toestemming voor de aanleg van het kanaal. Het plan moest alleen nog ter visie worden gelegd bij de koningin.
Köller: „Omdat dit slechts een formaliteit is, begon de provincie Groningen in 1970 reeds met de bouw van de sluis opde Punt van Reide. Ondertussen kwamen de tegenstanders, verenigd in de Werkgroep Dollard, met een uiterst onderlegd rapport over de grote natuurwaarden van de Dollard. Politici kwamen op bezoek en het slot van het liedje was dat het kabinet-Den Uyl het plan schrapte.”
Het probleem van de afwatering werd opgelost door bij Nieuw-Statenzijl een grotere sluis te bouwen. Alle losse onderdelen van de sluis op de Punt van Reide werden daar hergebruikt. De bovengrondse delen van de sluis werden verwijderd. In de dijk langs de Eems zitten nog steeds de ondergrondse delen. Zand erover.
Dit is het zesde deel in een serie over sluizen.