Het toerisme, een van Egyptes belangrijkste bronnen van inkomsten, gaat achteruit. Egypte is veilig, maar veel toeristen willen niet het risico lopen tijdens een vakantie in een oorlog terecht te komen. Die zal weliswaar op duizenden kilometers afstand worden gevoerd, maar kan wel anti-Amerikaanse demonstraties uitlokken - en je weet maar niet waar zoiets op kan uitlopen.

Egyptenaren zijn niet overtuigd van de noodzaak van een oorlog met Irak. Sympathie voor Saddam Hussein is er niet en niemand zal een traan laten als hij verdwijnt. Maar hem verjagen met oorlogsgeweld waarbij ook duizenden burgers kunnen omkomen, dat gaat de meesten veel te ver.

De Amerikanen hadden Saddam Hussein in 1991 moeten aanpakken. Commentatoren wijzen erop dat de Amerikanen geen overtuigend bewijs hebben kunnen leveren voor de aanwezigheid van kernwapens. Wel bezit hij chemische en biologische wapens, maar daarmee vormt hij geen bedreiging voor de omringende landen en zeker niet voor de VS. Bovendien zijn er genoeg landen in de regio die veel beter bewapend zijn en lijkt de Amerikaanse druk op Irak wel erg selectief.

Het verzet tegen een oorlog komt beslist niet alleen voort uit sympathie voor de Irakese bevolking. Egypte ondervindt nu al economische hinder van de oorlogsdreiging. Een oorlog zal de economische problemen alleen maar vergroten.

Investeringen worden uitgesteld en de Egyptische economie bevindt zich in een recessie. Het Egyptische pond is in twee maanden tijd 30 procent in waarde gedaald. De prijzen gaan omhoog en de werkloosheid neemt toe.

Dat kan niet anders dan problemen uitlokken. Dat wordt nu afgereageerd op Sudanese en andere Afrikaanse asielzoekers. In de afgelopen weken zijn plotseling honderden Afrikanen opgepakt. De toenemende werkloosheid heeft de strijd om te overleven harder gemaakt. Laag opgeleide Egyptenaren en Sudanezen beconcurreren elkaar voor een afnemend aantal banen. De politie reageerde op deze klachten door harder op te treden tegen illegalen maar ook tegen mensen die al een asielverzoek hebben ingediend.

De anti-Amerikaanse stemming neemt toe. Dat is onder andere te merken in de pers. Al-Usbua publiceerde een aantal artikelen over vermeende Amerikaanse plannen om het Egyptische onderwijs onder druk te veranderen. Dergelijke artikelen helpen een anti-Amerikaanse stemming verder aan te wakkeren. Arab-West Report ontdekte vervolgens dat de berichten van Al-Usbua zijn gebaseerd op wensen van Amerikaanse activisten, maar geen overheidsbeleid zijn. Al-Usbua had de moeite niet genomen om haar gegevens bij de Amerikaanse ambassade in Caïro na te trekken, want, zegt eindredacteur Mustafa Bakri, „hun informatie is politiek gemotiveerd en is niet te vertrouwen.” Een Amerikaanse diplomaat bevestigde dat de geloofwaardigheid van de ambassade enorm achteruit is gegaan.

Verschillende ambassades in Egypte treffen voorbereidingen om buitenlanders te evacueren. De Nederlandse ambassade in Caïro heeft in de afgelopen periode de adressenlijst van in Egypte woonachtige Nederlanders bijgewerkt en contactpersonen aangesteld die regionaal Nederlanders moeten informeren als dat nodig is.

Drie bisschoppen vertelden heel bang te zijn dat antiwesterse sentimenten van moslims zich zullen ontladen tegen Egyptische christenen. Gewone eenvoudige moslims identificeren Egyptische christenen vaak met westerse christenen en daarmee met het Westen zelf. Het vermogen onderscheid te maken ontbreekt bij veel laag opgeleide moslims.

De risico’s zijn het grootst voor dorpen met kleine aantallen christenen. Zij lopen het risico het slachtoffer te worden van volkswoede tegen „een onterechte aanval op Iraakse burgers.”

Tijdens de Golfoorlog in 1991 werden enkele restaurants van McDonalds aangevallen omdat de hamburgerketen met de Verenigde Staten werd geïdentificeerd. McDonalds voert daarom al enkele maanden een advertentiecampagne om McDonalds als Egyptische bedrijf te presenten. Coca Cola heeft eerder geleden onder haar Amerikaanse imago en heeft een ’nieuw’ product ontwikkeld: ”Zamzam Cola”. Zamzam is een bron bij Mekka die voor moslims heilig is. Daarmee probeert het bedrijf zich een islamitisch aanzien te geven.

Een oorlog met Irak creëert onzekerheden. Ongetwijfeld zal een oorlog tegen Irak grote demonstraties tegen de VS uitlokken. De Egyptische pers heeft al enkele keren gewezen op het gevaar dat islamitische fundamentalisten zich onder de demonstranten zullen mengen en zullen proberen de demonstraties een andere wending te geven.

Het is ook zeker dat Egyptenaren die onder de economische recessie lijden, zich gemakkelijk laten beïnvloeden. Het is dan nog maar de vraag of de Egyptische politie in staat zal zijn alle onrust te beteugelen.

Waar zal de volkswoede zich dan op richten? Waarschijnlijk op objecten die met de VS worden geïdentificeerd, zoals de Amerikaanse universiteit. Maar ook individuele Amerikanen maken zich zorgen. Een aantal presenteert zich op straat, wanneer mensen naar hun identiteit vragen, als Canadees of als burger van een ander land. Bij het uitbreken van een oorlog zullen waarschijnlijk vooral Amerikanen Egypte, maar ook andere Arabische landen verlaten.