Automobilist kan gratis rijstijl laten analyseren„Start de motor.” Instructeur Sjaak de Conick kijkt mee over de schouder van een automobilist in een zaaltje van brancheorganisatie Bovag. De kandidaat draait de sleutel om. De stoel trilt, de motor gromt.

Automobilisten kunnen vanaf volgende week bij zeventig Bovagrijscholen in Nederland gratis hun rijgedrag laten analyseren in een simulator. In enkele minuten tijd stelt de computer feilloos het rijprofiel van de bestuurder vast: agressief, te zelfverzekerd, goed, gemiddeld, matig.

„Doen we tegenwoordig geen gordel meer om?” vraagt de instructeur quasiverongelijkt. Schuldbewust graait het proefkonijn naar z’n riem. Klik! De rit kan beginnen. Op vijf schermen projecteert de simulator een realistisch straatbeeld.

Huizen, plantsoenen, voetgangers en fietsers schuiven voorbij. De bestuurder geeft gas. Het toerental klimt. De bestuurder geeft nóg meer gas. De motor jankt, de auto schiet vooruit. „Oeps, ik rijd al 80.”

Een onooglijk klein cameraatje op het dashboard registreert nauwgezet de oogbewegingen van de automobilist, waarbij een computer zijn blikveld analyseert. Kinderwagen links gezien? Zijstraat rechts voldoende ingekeken? Rotonde tijdig opgemerkt?

Na de virtuele rit, ontwikkeld door simulatorleverancier Green Dino in samenwerking met de TU Delft, geeft de instructeur een beoordeling. „U rijdt gehaast”, stelt De Conick vast. „U moet verder vooruitkijken, dan ziet u meer. Verder kan het allemaal wat rustiger. Vergeet niet: een ongeluk zit in een klein hoekje.”

Kijkgedrag blijft belangrijk. „Veel automobilisten kijken vanuit hun ooghoeken”, doceert de instructeur. „Dan gebruik je in feite maar één oog. Het andere oog kijkt namelijk tegen je neus aan. Je verruimt je blikveld door je hoofd te draaien. Dan ontdek je dat er veel meer te zien is op de weg.”

De Bovag presenteerde donderdagmiddag de eerste Nationale Rijstijltest op het hoofdkantoor in Bunnik. De TU Delft kan met deze test vaststellen welke bestuurders een groter risico lopen op een ongeluk. „Als het echt nodig is, kunnen ze opfrislessen volgen bij de rijschool”, aldus Bovagwoordvoerder Paul de Waal.

Het is behoorlijk wennen achter de virtuele voorruit. Toch stelt de computer al in de eerste minuten van de rit het rijprofiel vast. Ruim voldoende voor een gefundeerd oordeel, verzekert De Conick. „Het computersys­teem kijkt hoe iemand reageert op onverwachte situaties. Juist in die onwennige fase verraadt iemand zijn rijgedrag.” De software is gebaseerd op het rijgedrag van 850 proefpersonen.

De slimme simulator is niet alleen ontworpen voor jonge, onervaren rijders. „Elke automobilist heeft verbeterpunten in zijn rijgedrag. Ook ervaren bestuurders. Het is voor iedereen goed eens kritisch naar zijn rijstijl te kijken.”

Volgens de Bovag nemen veel bestuurders onbewust veel risico’s in het verkeer. Dit heeft grote gevolgen voor de verkeersveiligheid. „Tijdens de rit in de simulator kan bijvoorbeeld snel duidelijk worden dat iemand te hard op kruisingen afrijdt of te weinig let op voetgangers.”

De Waal is ervan overtuigd dat de rijstijltest vruchten afwerpt. „Als je bereid bent je rijgedrag te laten testen, dan ben je ook bereid om de tips die je krijgt toe te passen in de praktijk.”

Behalve veiligheid, beoordeelt de test ook het brandstofverbruik. „Op het juiste moment schakelen bespaart enorm veel brandstof en vermindert de CO2-uitstoot. Zeker als we het met z’n allen doen.”