AFM milder over tophypotheek
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft afstand gedaan van het drastische plan om de zogenoemde tophypotheek geheel te verbieden. Onder voorwaarden is deze straks nog steeds beschikbaar voor de consument.
De AFM maakte woensdag nieuwe voorstellen bekend. De Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) reageerde opgelucht op de berichtgeving.Bij een tophypotheek leent de consument meer dan de woningwaarde om de zogeheten kosten koper te betalen, waaronder notariskosten en overdrachtsbelasting.
De AFM zei in april de tophypotheek te willen verbieden. Mensen moesten de extra kosten maar uit eigen zak betalen. Nu komt de toezichthouder hier deels op terug, na veel kritiek van onder meer politici, banken en de belangenvereniging van huizenbezitters, de Vereniging Eigen Huis (VEH).
Als het aan de AFM ligt, kunnen consumenten straks toch nog maximaal 112 procent van de woningwaarde lenen. Maar ze moeten dan wel kiezen voor een hypotheek met Nationale Hypotheek Garantie (NHG).
De NVM vindt deze toevoeging essentieel, omdat starters hierdoor nog steeds hun kosten koper kunnen meefinancieren. De meeste starters kiezen toch al voor een NHG-hypotheek, zei NVM-voorzitter Ger Hukker.
Een tophypotheek is verder nog mogelijk als mensen bereid zijn hun spaartegoed aan te spreken, verbouwingen te doen die leiden tot een hogere waarde van de woning of een hypotheek te nemen die veel lager ligt dan wat het salaris toestaat.
De AFM wil wel dat iemand alles wat hij leent boven de 100 procent van de woningwaarde binnen vijf tot zeven jaar aflost.
De VEH is kritisch over deze eis van de toezichthouder. „Bij een huis van 200.000 euro komt dat neer op 240 euro netto per maand, voor starters heel veel geld. Wij vinden dit instrument te zwaar voor het probleem”, aldus een woordvoerder.
Voor gezinnen met kinderen moeten de maximaal toegestane woonlasten omlaag, vindt de AFM. De toezichthouder stelt ook voor de leenruimte voor lagere inkomens te beperken. De limiet voor onder meer eenpersoonshuishoudens mag in de ogen van de AFM hoger worden, omdat mensen zonder kinderen lagere vaste lasten hebben.
Banken vinden dat het voorstel van de AFM geheel van tafel moet. „Het leidt tot instabiliteit van de woningmarkt. Bovendien zijn starters hier niet mee geholpen”, aldus een woordvoerder van de Nederlandse Vereniging van Banken. Econoom Martijn de Jong-Tennekes van de Rabobank vindt dat de AFM te veel ophef maakt over de tophypotheken. Volgens hem is er weinig verband tussen tophypotheken en gedwongen verkoop.
AFM-voorzitter Hoogervorst onderstreepte nog eens het belang van de strengere regels. „Het is niet zo dat huizenprijzen automatisch blijven stijgen. Bovendien loopt de werkloosheid volgens het Centraal Plan Bureau met ongeveer 5 procentpunt op. Dat betekent dat 150.000 huishoudens hiermee geconfronteerd worden”, schetste hij.
Minister Bos van Financiën heeft nog niet ingestemd met de nieuwe plannen van Hoogervorst. „Het is beter dan het was”, aldus de bewindsman. De AFM wil de nieuwe regels op 1 januari 2011 invoeren, maar geeft marktpartijen eerst de kans om erop te reageren. Bos wacht daarop voordat hij over de plannen oordeelt.