China vraagt Bush wapenproductie te beheersen
De Chinese president Jiang Zemin heeft in een telefoongesprek met de Amerikaanse president George Bush aangedrongen op de handhaving van de internationale afspraken over wapenbeheersing. Hij reageerde daarmee op de officiële opzegging van het ABM-verdrag door de VS. Dat meldde gisteren het Chinese staatspersbureau Xinhua.
Zowel Bush als de Russische president Vladimir Poetin heeft donderdag de Chinese president opgebeld om hem op de hoogte te stellen van de Amerikaanse beslissing zich uit het verdrag terug te trekken, meldden Chinese staatskranten. Jiang Zemin was op bezoek in Birma.
Peking vreest dat de ontwikkeling van het nieuwe raketafweersysteem in de VS, die de reden vormt voor het opzeggen van het ABM-verdrag, de afschrikkingswaarde van het Chinese kernwapenarsenaal zal ondermijnen. De Chinese regering heeft gewaarschuwd dat zij in antwoord op de Amerikaanse plannen meer kernraketten zal bouwen of bestaande zal verbeteren.
Russische motie
In het Russische lagerhuis, de Staatsdoema, sneuvelde vrijdag een motie waarin het besluit van de Amerikaanse regering werd veroordeeld. De indieners kwamen slechts aan 182 stemmen, terwijl ze er 226 nodig hadden. In de motie stond dat het besluit van Bush in strijd is met de geest van samenwerking tussen „beschaafde” landen en de gezamenlijke campagne tegen de internationale terreur in gevaar kan brengen.
Vadim Boelavinov van de Groep van Volksafgevaardigden zei dat de Doema moet overwegen het Start II-verdrag voor de reductie van strategische kernkoppen op te schorten. De Doema ratificeerde het tussen Moskou en Washington gesloten verdrag pas in april vorig jaar. Poetin heeft benadrukt dat hij niet uit Start II wil stappen, ook al kan dat, omdat een speciale clausule de mogelijkheid biedt het verdrag als nietig te beschouwen als een van de partijen het ABM-verdrag opzegt. Aleksej Arbatov, vice-voorzitter van de defensiecommissie van de Doema, zei dat er volgende week een motie over Start II in stemming komt waarin in ieder geval een passage zal staan over de modernisering van het Russische strategische-kernwapenarsenaal. Veel Doema-leden zijn niet overtuigd van de verzekering die Poetin donderdag gaf dat de veiligheid van Rusland door het Amerikaanse besluit niet in het geding is en willen dat de regering prioriteit geeft aan verder kernwapenonderzoek.
De Australische regering heeft vrijdag steun uitgesproken voor de Amerikaanse terugtrekking uit het ABM-verdrag uit 1972, dat bedoeld was voor de beperking van raketafweersystemen. Australië deelt de Amerikaanse analyse dat het gevaar van vijandelijke raketaanvallen toeneemt en is vooral blij met de plannen van de VS en Rusland om hun kernarsenalen te reduceren, zei premier John Howard tegen de Amerikaanse vice-president Dick Cheney.
In Californië is donderdag een test van een stuwraket voor het nieuwe raketafweersysteem van de VS mislukt. De raket ter waarde van 10 miljoen dollar raakte uit koers en moest om veiligheidsredenen voortijdig worden opgeblazen. De eerste testvlucht van de raket, op 31 augustus, was succesvol verklaard.