Archeologische vondsten bij aanleg fietspad langs N225 Elst-RhenenOp het moment dat de dertig bezoekers de plek van de opgraving naast industrieterrein Remmerden oplopen, vluchten er slechts op enkele tientallen meters afstand drie reeën de akker op. De laatste blijft nog even staan kijken naar de groep mensen die gedwee achter archeoloog Ivar Schute aanloopt.

Schute is van het Archeologisch Adviesbureau RAAP en heeft zojuist in een keet langs de N225 uitleg gegeven over de noodzaak van het archeologisch onderzoek. „Het gebied tussen een hooggelegen stuwwal en een rivier is altijd archeologisch interessant. Daarom hebben wij het afgelopen jaar op verschillende plekken proefsleuven gegraven om te kijken of er iets bijzonders in de bodem zit.”

Het vooronderzoek op de plek waar het fietspad moet komen leverde maar liefst zeven interessante archeologische vondsten op. Schute vindt de vondst van een kuil met scherven uit de vroege bronstijd het bijzonderst. „We vonden vier op elkaar gestapelde potbekers die dateren uit 2000 voor Christus. We weten niet waarom dit aardewerk op deze manier is begraven. Het kan bij een onbekend ritueel horen of het is gewoon een kinderspelletje geweest.”

Op een andere plaats langs de provinciale weg, bij de Stokweg, zijn paalsporen gevonden van een tabaksschuur van voor 1832. In de buurt van Elst zijn nog verschillende van zulke gebouwen waar vroeger de tabaksbladeren opdroogden. De constructie van de nu gevonden tabaksschuur is echter geheel anders dan die van de later gebouwde schuren.

Inmiddels is het in de met mensen volgepropte directiekeet aardig warm geworden. Hoog tijd om een kijkje te gaan nemen bij de nederzetting uit de ijzertijd waar de keet vlak naast staat. Archeoloog Schute gaat de groep voor naar de eerste kuil. De donkere grond van de akker is een meter diep afgegraven, zodat het zand tevoorschijn komt. Op het eerste gezicht is er niet veel bijzonders te zien. Maar Schute wijst de mensen op een tiental donkere cirkels die zich op een regelmatige afstand van elkaar in het zand aftekenen. „Hier heeft in de ijzertijd, van 800 tot 12 voor Christus, een boerderij gestaan. De cirkels zijn de verrotte resten van houten palen. Rond het huis hebben drie zogenaamde spiekers gestaan. Dat zijn voorraadschuren op palen.”

Schute denkt dat deze plek al sinds de prehistorie bewoond is. „De mensen woonden hier hoog en droog, maar toch ook dicht bij het water. De plek is goed te verdedigen en de grond is vruchtbaar. In de bossen konden de mensen jagen, uit de rivier haalden ze hun vis. Wat wil je nog meer?”

Even later mogen de mensen zelf de kuil in lopen en met de archeologen die daar aan het werk zijn een praatje maken. Een man uit Lienden heeft zijn laarzen aangetrokken. „Ik fiets hier vaak in de buurt en ik vind archeologie wel interessant. Toen ik in de krant las dat je hier een kijkje kunt nemen, ben ik deze kant op gekomen.” De Liendenaar gaat zelf ook wel eens op zoek naar oude spullen uit de grond, maar dat doet hij dan in de voormalige zandafgraving Kwintelooyen bij Veenendaal.

„Dit is de jeu van ons project” vindt projectleider Bert van Ginkel van provincie Utrecht. „Op deze plek moet een rotonde komen en dan ben je verplicht archeologisch onderzoek te laten doen. Dat er dan zulke dingen gevonden worden, vind ik prachtig. Uiteindelijk heeft het niet eens zo veel vertraging gegeven, want er waren ook andere procedures die nog doorlopen moesten worden.”

Van Ginkel doelt onder andere op het verwerven van gronden langs de N225. „Om het fietspad te kunnen verbreden, hadden we van 35 eigenaren grond nodig. Inmiddels is er overeenstemming met 34 van hen.” Eén eigenaar heeft als aanvullende voorwaarde een bouwvergunning gevraagd, maar daar gaat de provincie niet over.

Ondertussen zien vooral de mensen in Elst reikhalzend uit naar de aanleg van het fietspad. „Sommige ouders laten hun kinderen niet op de fiets naar Rhenen gaan, omdat het te onveilig is”, aldus Van Ginkel. In het verleden zijn er op de provinciale weg diverse ernstige ongelukken met fietsers gebeurd.

Ook ondernemers op bedrijventerrein Remmerden zien het belang van een veilig fietspad langs de N225 in. „Heel goed”, reageert een van hen. „Als enige minpuntje wil ik de communicatie noemen. Ik denk dat er wegen afgesloten zullen worden, maar niemand hier weet wanneer dat gaat gebeuren.” Van Ginkel kan dat ook nog niet vertellen.

„De aannemer is bezig met het maken van een planning. In ieder geval moeten we volgende maand beginnen. Ik verwacht dat we ongeveer in mei volgend jaar wel klaar zijn.”

refdag.nl/regio voor foto’s.