VS bekijken religievrijheid in Rusland
Een Amerikaanse commissie voor de godsdienstvrijheid omschrijft de situatie in Rusland op religieus gebied als „kwetsbaar.” Een delegatie uit Washington bezocht vorige week Moskou om zicht te krijgen op de benarde toestand van religieuze minderheden in het overwegend Russisch-orthodoxe land.
Felice D. Gaer, voorzitter van de Amerikaanse commissie voor internationale godsdienstvrijheid, zegt erop te vertrouwen dat de zorgen die de Amerikaanse delegatie zijn uitgesproken ook door de Russische gesprekspartners zijn gehoord en dat de toekomst er anders uit zal zien.
Een week lang spraken de Amerikaanse afgevaardigden met Russische politici en ambtenaren, kerkleiders en mensenrechtenactivisten. Afgelopen jaar was een van de moeilijkste jaren voor de Russische godsdienstige minderheden sinds de Sovjet-Unie in 1991 uiteenviel. Tien protestantse zendelingen, vier rooms-katholieke priesters en een rooms-katholieke bisschop werden zonder opgaaf van redenen het land uitgezet. In december vorig jaar lekte een overheidsrapport uit, waarin rooms-katholieken als bedreiging nummer één voor de nationale integriteit worden gezien.
Rusland en andere voormalige Sovjetstaten zijn de laatste jaren volop bezig de invloed van niet-traditionele godsdiensten terug te dringen. Volgens de godsdienstwet uit 1997 zijn alle religieuze groeperingen in Rusland verplicht zich te laten registreren. Deze wet werd door de Verenigde Staten, het Vaticaan en veel mensenrechtenorganisaties als discriminerend aangemerkt.
De Russisch-orthodoxe priester Theo van der Voort uit Deventer vindt de door de Amerikaanse commissie gebruikte typering ”kwetsbaar” wel wat overtrokken. In Rusland kun je volgens hem zonder meer als christen leven. Er zijn voldoende mogelijkheden om je geloof te belijden, zegt hij. „Problemen ontstaan pas als je te veel actie gaat voeren voor je eigen geloofsgemeenschap.”
Van der Voort herinnert eraan dat de Russische maatschappij een heel ander verleden kent dan de West-Europese of de Amerikaanse maatschappij. „In Amerika wordt elke willekeurige sekte volledige vrijheid gegeven, totdat ze in conflict komt met de wet. Rusland heeft een andere geschiedenis. De Russisch-Orthodoxe Kerk is lange tijd staatsgodsdienst geweest. Het grootste deel van de bevolking voelt zich verbonden met deze kerk. Worden de mensen geconfronteerd met werfcampagnes van andere godsdiensten, dan reageren ze negatief. De bevolking zit niet te wachten op Amerikaanse evangelisten. Dat geëxalteerde gedoe op tv zien ze liever niet.”
