Van Uhm vol lof over Chora
Zwaar beveiligd loopt generaal Peter van Uhm door de hoofdstraat van Chora, een slaperig dorpje tussen de bergen van de Zuid-Afghaanse provincie Uruzgan. De inwoners kijken geïnteresseerd maar onverstoorbaar toe. Mannen zitten op de stoep voor winkels met rottend fruit, in de goot spelen kinderen.
De commandant van de strijdkrachten is vol lof over Chora: „Vroeger moest de Afghaanse politie hier onherkenbaar over straat. Alleen aan de wapens zag je dat het agenten waren. Nu kunnen ze in uniform patrouilleren”, zei hij zaterdag tijdens zijn bezoek aan Afghanistan, dat om veiligheidsredenen geheim was gehouden.De situatie in Chora, waar een kleine Nederlandse basis is ingericht, is volgens de generaal dezelfde als in grote delen van de provincie: „We komen nu op plaatsen waar we een jaar geleden niet van durfden te dromen. In Uruzgan heeft de internationale troepenmacht ISAF nu een gebied onder controle waar 75 procent van de bevolking van de provincie woont.”
Toch zijn er ook nog minpunten. De taliban hebben het nog voor het zeggen in Mirabad, een vallei in het zuidoosten van Uruzgan. Volgens Van Uhm zijn ze echter niet in staat om de westerse troepen te bedreigen: „De Australiërs hebben hier de afgelopen maanden veel wapendepots ontmanteld en talibanleiders gedood. Niemand bleek daarna de leiding over te willen nemen.”
In een periode dat de taliban op hun sterkst zouden moeten zijn –het geld rolt binnen door de papaveroogst en over een maand zijn er presidentsverkiezingen in Afghanistan– gaan ze daarom de confrontatie met ISAF uit de weg: „Ze grijpen nu terug op bermbommen en zelfmoordaanslagen.”
Negentien militairen die wel het rechtstreekse gevecht met de taliban moesten aangaan, werden door Van Uhm onderscheiden op Kamp Holland. Ze kregen een nieuw ereteken, het zogeheten gevechtsinsigne. Volgens Defensie hebben ze tijdens gevechten met opstandelingen hun taken goed uitgevoerd. „Iedereen hier krijgt bij terugkeer een onderscheiding van Nederland en van de NAVO, wat ze ook gedaan hebben. We wilden de mensen die in gevechtsomstandigheden zijn geweest een extra erkenning geven.”
Een van de negentien geëerde militairen is majoor Ninke – haar achternaam mag om veiligheidsredenen niet worden genoemd. Haar eenheid liep op 2 juli in een hinderlaag tijdens een patrouille in het dorp Hasanzei. „We hadden al het gevoel dat er iets niet klopte. Het was heel stil op straat en als we mensen aanspraken, liepen ze snel weg.”
Korte tijd later openden verscholen opstandelingen het vuur op de Nederlanders. Een deel van hen moest door een open veld rennen om in veiligheid te komen. Om de schutters af te leiden, openden collega’s van een andere kant het vuur op de rebellen, zodat de belaagde militairen konden ontkomen. Uiteindelijk bereikten ze zonder kleerscheuren de basis, aldus de majoor.