Prof. Van Deursen laakt afstandelijke beschrijving gereformeerd verleden
Er zijn gereformeerden in soorten en maten. Ze putten allemaal op hun eigen manier uit het gereformeerde geheugen. Kennis bezitten van dat verleden noemt prof. dr. A. Th. van Deursen „de gemeenschap met de kerk van alle tijden en plaatsen.” Dat zei hij woensdag in de Nieuwe Kerk te Amsterdam, waar het boek ”Het gereformeerde geheugen” werd gepresenteerd.
Prof. Van Deursen was om een reactie op het boek gevraagd. Volgens hem heeft de benadering van het gereformeerde verleden (1850 tot 2000) in het boek, dat geredigeerd is door dr. H. Paul, dr. B. Wallet en dr. G. Harinck, een overwegend kritische inslag. „Sommige auteurs beschrijven het gereformeerde geheugen wat afstandelijk”, zegt hij. „Het zal waar zijn dat je de boeken kent waar je over schrijft. Toch kan er soms twijfel rijzen over de manier waarop men kennisneemt van die boeken. Ben je er werkelijk in doorgedrongen?” zo vraagt hij zich af. „Schrijven over het christendom dat een aartsvijand heeft en een macht is die met ”het kwaad” kan worden aangeduid en ook nog wordt omschreven als een persoon (duivel of satan), zo kun je ook schrijven over de godsdienst van de indiaanse Mohikanenstam.” Sprekend over zijn geloof kiest Van Deursen liever termen die getuigen van een grotere persoonlijke betrokkenheid. „Het is net of dat in dit boek niet mag.”Wat prof. Van Deursen hindert is de voorkeur van de auteursvoor een wat afstandelijke woordkeus. Verder constateert hij een zekere overreactie op de eenzijdigheid van veel gereformeerde geschiedschrijving en geschiedpresentatie in het verleden. Het gereformeerde verleden kan volgens prof. Van Deursen niet in stand worden gehouden met vergeten en schouderophalen en evenmin met spot en sarcasme.
CDA-Tweede Kamerlid Schinkelshoek put tijdens de bijeenkomst uit een oud gereformeerd geheugen. „Daarin gaat alles trager dan in de gereformeerde hoofdstroom. Het heeft een vertraging van pakweg vijftig jaar, als ware het een relict uit het verleden. Oud gereformeerd wil zeggen dat de spa er diep inging. Het ging niet alleen om de rechte leer, maar minstens zozeer om het rechte leven.”