Buitenland

Moeilijke formatie in Libanon

In de Libanese hoofdstad Beiroet werd dinsdag onder grote belangstelling Zaina begraven, een 30-jarige moeder van vier kinderen. Zij werd zondagavond door een kogel geraakt tijdens de hevige schietpartijen in West-Beiroet.

Martin Janssen
2 July 2009 09:36Gewijzigd op 14 November 2020 08:15
BEIROET – Familieleden uitten dinsdag in Beiroet hun woede tijdens de begrafenis van Zaina. De Libanese vrouw werd zondagavond door een kogel geraakt tijdens schietpartijen in West-Beiroet. Foto EPA
BEIROET – Familieleden uitten dinsdag in Beiroet hun woede tijdens de begrafenis van Zaina. De Libanese vrouw werd zondagavond door een kogel geraakt tijdens schietpartijen in West-Beiroet. Foto EPA

Er ontstonden problemen met aanhangers van de sjiitische Amalpartij en deze problemen kwamen zondagavond tot een uitbarsting. De problemen waren zaterdagavond begonnen, toen aanhangers van Hariri zijn benoeming tot minister-president vierden.De vuurgevechten tussen aanhangers van oppositieleider Amal en Hariri begonnen in één wijk, maar verspreidden zich snel naar omliggende wijken. Het Libanese leger greep echter snel en beslissend in.

Saad al-Hariri werd op 27 juni door het Libanese parlament tot minister-president benoemd. Hij kreeg 86 van de 128 stemmen. Tijdens de persconferentie na zijn benoeming zei Hariri „dat hij een daadkrachtige regering wilde vormen en geen zwakke regering.” Dit was een duidelijke verwijzing naar het grootste probleem waar Hariri tegenaan zal lopen tijdens de formatie­gesprekken.

De gewapende opstand van Hezbollah in mei 2008 bracht Libanon aan de rand van een nieuwe burgeroorlog. De Arabische landen grepen in en in Qatar werd besloten dat de Libanese oppositiepartijen vetorecht zouden krijgen binnen de regering om uit de heersende crisis te geraken. De laatste regering van Fuad Siniora bestond uit dertig ministers, waarvan elf uit de oppositie, die met hun vetorecht ieder regeringsvoorstel konden torpederen. De grote vraag is of de Libanese oppositie in de nieuwe regering onder leiding van Hariri wederom dit vetorecht krijgt.

De winnende alliantie van Hariri behaalde tijdens de laatste verkiezingen 71 zetels, de oppositie 57. Formeel zou Hariri dus ook een meerderheidsregering kunnen vormen. Het ingewikkelde Libanese krachtenspel bepaalt echter dat de Libanese regering een regering moet zijn van ”nationale overeenstemming”. Dit om chaos en strijd te voorkomen.

De Libanezen weten dat de verhouding tussen Syrië en Saudi-Arabië van doorslaggevend belang zal zijn. Saudi-Arabië steunt de soennitische al-Mustaqbal-partij van Hariri, terwijl Syrië de oppositiepartijen steunt. Een eventueel akkoord tussen beide landen zal in belangrijke mate het lot van de nieuwe Libanese regering bepalen.

De Libanese oppositie was tot nu toe niet duidelijk over het vetorecht. Hezbollah liet doorschemeren hier eventueel van af te zien als de partij garanties krijgt van de nieuwe regering dat de wapens van Hezbollah buiten schot blijven.

De christelijke leider Michel Aun zei echter vast te houden aan dit vetorecht. De Libanese christenen zijn ernstig verdeeld. Van de vier belangrijkste maronitische partijen maken er twee deel uit van de oppositie. Dit zijn de Vrije Vaderlandse Beweging van generaal Michel Aun en de Maradabeweging van Franjieh. Twee andere partijen behoren tot de alliantie van Hariri. Dit zijn de bewegingen van Samir Geagea en Gemayel. Analisten stellen dat de christelijke stem van doorslaggevend belang was voor de overwinning van Hariri.

Hariri begon deze week zijn formatiebesprekingen en niemand durft de uitkomst te voorspellen. Een krachtige regering van ”nationale overeenstemming” is hard nodig, omdat belangrijke problemen de nieuwe regering wachten. Daarvoor is overeenstemming tussen alle Libanese partijen nodig. Een van de gevoeligste problemen is de naturalisatiekwestie.

Libanon telt vijftien grote Palestijnse vluchtelingenkampen, die zich feitelijk aan de controle van de staat onttrekken. Libanon ziet de Palestijnen als gasten, die na een vredesakkoord zullen terugkeren naar Palestina. Na de laatste toespraak van Netanyahu is deze terugkeer echter zeer onwaarschijnlijk geworden.

Steeds vaker wordt daarom voorzichtig gewag gemaakt van de naturalisatie van de Palestijnen als Libanees burger. Deze naturalisatie wordt echter door alle Libanese partijen fel afgewezen, onder de argumentatie dat het recht van de Palestijnen op terugkeer door de Verenigde Naties is bekrachtigd. In werkelijkheid zijn de partijen tegen omdat door naturalisatie van de Palestijnen de soennitische moslims in Libanon in de meerderheid zouden zijn.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer