Kamer is uitgedacht over zichzelf
De Kamer piekerde twee jaar over zijn eigen functioneren en incidentenpolitiek. Maandag zetten de partijen er een punt achter. Met als resultaat: een trofee voor het hoffelijkste Kamerlid.
De Tweede Kamer sprak maandag over de eigen begroting voor 2010. Debatten als deze kunnen, zoals CDA-Kamerlid Schinkelshoek opmerkte, nog wel eens uitlopen op lange waslijsten met wensjes, klachtjes en ander klein bier. Over het menu in het restaurant, over fietsenstallingen, over muizenplagen.Maandag niet. Het debat stond vooral in het teken van de zogeheten parlementaire zelfreflectie; het bijna twee jaar durende gepieker van het parlement over zijn eigen functioneren, de hyperigheid en incidentenpolitiek.
Het bleek moeilijk om daadwerkelijk iets te doen aan „het gezag van het parlement” – toch de inzet van het hele bezinningsproces.
Een van de belangrijkste uitkomsten van de zelfreflectie was de beperking van het aantal spoeddebatten. Nu staan er te veel incidenten op de agenda van de Tweede Kamer, vindt een deel van de volksvertegenwoordiging. Partijen als SP en PVV kijken niet op een spoeddebatje meer of minder, gaven ze maandag volmondig toe.
Die fracties hoeven zich geen zorgen te maken. Nu geldt de dertigledenregel om een spoeddebat te houden, en die lijkt stand te houden. Een motie van SGP-Kamerlid Van der Staaij om de drempel te verhogen naar vijftig Kamerleden zal geen meerderheid halen.
Een andere uitkomst van de zelfreflectie was het grove taalgebruik. Ook daarvoor zal de oplossing niet worden gezocht in striktere regels. Ergernis is er wel. Maar de verantwoordelijkheid ligt toch vooral bij individuele Kamerleden, is de conclusie. GroenLinksleider Halsema had wel een vuistregel bedacht: „Hoe zou ik het vinden als mijn 5-jarig zoontje zijn juffrouw voor knettergek uitmaakt? Dat wil ik niet, en dat soort woorden moeten we dus ook niet in de Kamer gebruiken.”
Wat er wel komt? De Kamer zal vaker onderzoek doen naar de uitvoerbaarheid van beleid. En er komt extra ondersteuning voor Kamerfracties. Maar pas in 2011 kan daar geld voor worden vrijgemaakt, benadrukte Kamervoorzitter Verbeet. En: elk jaar krijgt het hoffelijkste Kamerlid een trofee, een ideetje van ChristenUnie-Kamerlid Anker. Veel meer zit er niet in.
Toch is Schinkelshoek, een van de geestelijk vaders van de parlementaire zelfreflectie, niet ontevreden. De belangrijkste winst is er namelijk al: dat de Kamer bereid was kritisch in de spiegel te kijken. „Dat is het begin van een cultuuromslag.”
ChristenUnie-Kamerlid Anker kan zomaar de stichter worden van een nieuwe traditie.
Hij kreeg maandag ruime steun voor zijn idee om jaarlijks een prijs uit te reiken aan het hoffelijkste Tweede Kamerlid: de hoffelijksheidstrofee.
De trofee zou moeten worden uitgereikt aan het Kamerlid „dat is opgevallen door scherpe bijdragen aan het politieke debat, voluit gebruikmaakt van de beschikbare middelen en dat alles op hoffelijke wijze heeft gedaan.”
Kamerleden kunnen collega’s voordragen, maar mogen geen leden van hun eigen fractie kiezen. De houder van de trofee is vervolgens een jaar lang het lichtend voorbeeld voor zijn collega’s. „Hij zorgt ervoor dat het gedachtegoed van de hoffelijkheidstrofee levend blijft.”
Anker overhandigde de voorzitter zelfs al een attribuut dat als trofee kan dienen: een cafetière, een pot waarmee koffie kan worden gemaakt.
Het is een exemplaar „met een bijzondere, emotionele waarde”, benadrukte het Kamerlid: zijn oma had de cafetière ooit met Douwe Egbertspunten bij elkaar gespaard.
Alle politieke partijen, met uitzondering van de PVV, steunen het initiatief van Anker. GroenLinksleider Halsema noemde het een „leuk en positief idee.”
Tweede Kamervoorzitter Verbeet sprak van een „buitengewoon sympathieke actie.”
Wel vindt ze het jammer dat ze zelf niet in aanmerking kan komen voor de hoffelijkheidstrofee.
