Om de dan met ongeveer 16 miljard euro teruglopende belastinginkomsten te compenseren, zouden onder meer het hoge en het lage btw-tarief verhoogd moeten worden met respectievelijk 3 en 1 procent, staat in het woensdag verschenen rapport ”Een sociale vlaktaks”. Ook de vermogensrendementsheffing zou met 3,25 procent moeten worden verhoogd. In de voorstellen van het CDA is verder sprake van een versobering en vereenvoudiging van het aantal heffingskortingen. De hypotheekrenteaftrek blijft in de plannen van het Wetenschappelijk Instituut ongemoeid.Een vlaktaks heeft volgens het rapport veel voordelen. Zo zijn werkgevers verlost van een ingewikkelde administratie en kunnen werknemers met de komst van een loonbegrip meteen op hun loonstrookje hun verdiensten zien. Ook de werklast voor de Belastingdienst wordt verminderd. De werkgelegenheid zou er bovendien met 1 procent (80.000 banen) op vooruit kunnen gaan.

Volgens de opstellers van het rapport zijn de inkomenseffecten voor mensen beperkt. Hoge inkomens hebben een voordeel bij de aanpassingen, zodat geopperd wordt een topinkomenheffing in te voeren. Volgens het Wetenschappelijk Instituut is het aan de politiek om te bepalen vanaf welk inkomen de heffing moet gelden, maar hoe dan ook zal het volgens het instituut een heel kleine groep betreffen. De heffing zou minder dan 50 procent moeten bedragen.

CDA-staatssecretaris De Jager van Financiën nam het rapport in ontvangst en reageerde positief. „Zeer interessante voorstellen, ook goed voor de sociale partners om ernaar te kijken.” De Jager noemde het „zachtjesaan weer tijd voor een grondige herziening” van het belastingstelsel. Volgens hem zijn een vereenvoudiging van het stelsel en verlaging van de belasting op arbeid de belangrijkste voordelen van een vlaktaks.

Maar de invoering van een vlaktaks is een onderwerp voor de volgende Tweede Kamerverkiezingen in 2011, aldus De Jager. Hij gaat op verzoek van de Kamer wel aan de slag met de uniformering van het loonbegrip.

In een reactie op het CDA-rapport zegt CNV-voorzitter René Paas dat CNV positief is over de vereenvoudiging van het fiscale stelsel. „Maar een vlaktaks moet vooral sociaal zijn.”