AzG: Crisis aan grens Zimbabwe
In Zimbabwe is in februari een eenheidsregering gevormd, maar aan de Zuid-Afrikaanse kant van de grens is er nog steeds sprake van een humanitaire crisis.
Dat meldde de hulporganisatie Artsen zonder Grenzen dinsdag in een rapport. Zimbabwanen die de honger, ziektes en het politieke geweld in hun land ontvluchten, worden aan de grens uitgebuit door criminelen. Eenmaal over de grens worden ze door de Zuid-Afrikaanse politie geïntimideerd.Tot overmaat van ramp hebben ze in Zuid-Afrika nauwelijks toegang tot de gezondheidszorg. Terwijl de Zuid-Afrikaanse grondwet deze vrije toegang juist garandeert, ongeacht iemands wettelijke status.
Zuid-Afrika en de internationale gemeenschap zouden meer moeten doen om een veilige opvang van de vluchtelingen te garanderen. Volgens AzG kan de Zuid-Afrikaanse gezondheidszorg de toevloed van Zimbabwanen niet aan. Onder de bevolking leeft veel ongenoegen over de toeloop, door de toenemende werkloosheid in Zuid-Afrika zelf en het idee dat de crisis in Zimbabwe met de komst van de eenheidsregering is opgelost. Dat is niet het geval, zegt Eric Goemaere, medisch coördinator van AzG in Zuid-Afrika.
Volgens Goemaere weten Zuid-Afrikaanse artsen en verpleegkundigen mogelijk niet dat Zimbabwanen en andere buitenlanders een beroep kunnen doen op de gezondheidszorg in Zuid-Afrika. Ook de politie zou moeten weten dat er sinds april geen Zimbabwanen het land mogen worden uitgezet en dat Zimbabwanen zonder visum negentig dagen in Zuid-Afrika mogen blijven en er gedurende hun verblijf ook mogen werken. De overheid zou meer moeten doen om medisch personeel en politie daarover te informeren, zei hij.
Een woordvoerder van het Zuid-Afrikaanse departement voor internationale betrekkingen zei dat de gewijzigde visumbepalingen aantonen dat de regering „al lang door de kwestie gegrepen wordt.” Ze deelde mee dat buitenlandse hulp welkom is, maar als onderdeel van een „gecoördineerde inspanning”, onder Zuid-Afrikaanse leiding.
Het AZG-rapport spreekt van „geweld, seksueel misbruik en intimidatie” van Zimbabwanen die naar Zuid-Afrika zijn uitgeweken. Ze leven daar in de „marge” en zijn niet in staat een nieuw leven op te bouwen. „Vluchten brengt hun nog meer verschrikkelijke ellende”, zegt AzG-landencoördinator Rachel Cohen in het rapport.
De situatie in Zimbabwe wordt al jarenlang als precair omschreven. Het regime van de voormalige vrijheidsstrijder Robert Mugabe voert een schrikbewind voor de blanke gemeenschap en de zwarte oppositie. De eenheidsregering met de Beweging voor Democratische Verandering van Morgan Tsvangirai heeft niet de stabiliteit gebracht waarop internationaal was gehoopt.