Koningin Beatrix bezoekt in twee maanden tijd een reeks opvallende kunstprojecten in Nederland. Dat is opmerkelijk, gezien haar volle agenda. Op zaterdagmorgen 9 mei opende zij in de Bijlmer Open Source Amsterdam een internationale kunstmanifestatie langs een 3 kilometer lange route tussen Bijlmer-ArenA en metrostation Kraaiennest. Enkele dagen later, woensdag 13 mei, opende zij in Amsterdam de 25e editie van de beurs Art Amsterdam. De koningin sprak op de internationale topbeurs met galeriehouders en kunstenaars. Zij schafte zelf ook moderne kunst aan.Op 19 mei onthulde de vorstin twee standbeelden van haar ouders in de voortuin van Paleis Soestdijk. Daarbij ging het om realistische standbeelden van koningin Juliana en prins Bernhard; gezien haar eigen werk waarschijnlijk niet de stijl die de vorstin prefereert.

De abstracte kunst zoals ze die op 20 mei in Wijk aan Zee zag, zal haar wat betreft de vormgeving meer hebben aangesproken. Ze bekeek er een nieuw kunstwerk in het beeldenpark ”Een Zee van Staal”. De koningin genoot zichtbaar van het bezoek.

Op 19 juni gaat ze opnieuw naar een project met moderne kunst. In Coevorden bezoekt zij dan het eerste deel van het beeldenproject Dorpsgezichten, een project van de Stichting Natuurkunst Drenthe.

Van Pallandt

Kunst en in het bijzonder de beeldende kunst heeft van jongs af een bijzondere plaats in het hart van de koningin. Al jong was zij actief met de beeldhouwkunst bezig. In haar jeugd kreeg ze les van Charlotte barones van Pallandt (1898-1997). De barones wordt gezien als een van de belangrijkste Nederlandse beeldhouwsters van de twintigste eeuw. Van haar hand is bijvoorbeeld het standbeeld van koningin Wilhelmina dat vlak bij Paleis Noordeinde in Den Haag staat.

Later kreeg koningin Beatrix les van Tony van de Vorst en Rob Schreefel. De laatste omschreef het werk van de vorstin in NRC Handelsblad ooit als „sterk figuratief.”

Op Paleis Soestdijk boetseerde zij regelmatig in een van de vertrekken. Later op Kasteel Drakensteyn had zij op de zolder van een van de bijgebouwen een atelier. Ook op Paleis Huis ten Bosch heeft zij een eigen atelier, waar zij zich vaak op donderdag terugtrekt om te boetseren en kleinplastieken te maken.

Openbaar

De koningin is bescheiden over haar eigen kunstwerken. Er komen geen kunstwerken van haar hand in de handel.

Het aantal publieke kunstwerken dat zij maakte is beperkt. Beroemd is het beeldje van Jantje Beton dat in Madurodam in Den Haag staat. De koningin werkte ook mee aan een kunstwerk van Auke de Vries zoals dat in de hal van het Tweede Kamergebouw staat. En jaarlijks levert zij geboetseerde Appeltjes van Oranje voor de uitreiking van de prijzen van het Oranjefonds. Het werk van de koningin wordt bewaard in de koninklijke verzamelingen.

Slechts af en toe is iets van haar werk te zien op een expositie. Eind 2007 liep in Paleis Het Loo in Apeldoorn de expositie ”Kinderen van Oranje”. Voor die tentoonstelling stelde koningin Beatrix een paar werken beschikbaar, onder meer bronzen bustes van haar zoons en een prachtig bronzen beeldje van Willem-Alexander als baby. De bezoekers van de tentoonstellingen konden constateren dat de koningin de kunst van het boetseren en beeldhouwen beheerst.

De uitslagen van de verkiezingen voor het Europees Parlement komende donderdag zullen vanuit de koninklijke paleizen in Den Haag met interesse worden gevolgd. Koningin Beatrix is een echte Europeaan. Zij is een groot voorstander van stevige samenwerking. „De Unie heeft op haar grondgebied de oorlog uitgebannen, macht ondergeschikt gemaakt aan het recht en de deelnemende landen een ongekende welvaart gebracht. Het unieke Europese experiment heeft, ondanks perioden van vertraging en tegenslag, tot indrukwekkende resultaten geleid”, zei de koningin in 2004 tijdens een toespraak voor het Europees Parlement. Zij die twijfelen aan het nut van de Europese samenwerking „gaan voorbij aan het vele dat onze landen inmiddels hebben bereikt”, zo sprak zij.

Koningin Beatrix heeft zich van jongs af aan ingezet voor Europa. In 1961 sprak zij op een Europees studentencongres in Toulouse. Zij pleitte toen voor meer samenwerking en riep de aanwezige studenten op actief te bouwen aan een Europees bewustzijn. In een rede in 1996 liet de koningin doorschemeren het te betreuren dat „de bevlogenheid die ons toen in haar greep had” er niet meer was.

Niet lang na het congres in 1961 werd koningin Beatrix president van de Europese Werkgroep, een comité van jongeren uit allerlei Europese landen. Hoewel de groep geen duidelijke positie wist te verwerven, bleef het Europese vuur bij prinses Beatrix branden. Ook later zou zij in toespraken pleiten voor versterking van Europa.

Koningin Beatrix heeft altijd hoge verwachtingen van Europa gehouden. Zo stelde zij in 1996 dat Europa er zelfs voor zorgt dat „wij sterker staan tegenover de geest van materialisme en massacultuur die zich onmiskenbaar over de wereld uitbreidt.”

Haar inzet voor de Europese zaak werd in 1996 in het Duitse Aachen beloond met de prestigieuze Karlsprijs.

Het Twentse dorp Diepenheim kleurt steeds meer oranje. Het dorp kent sinds de jaren vijftig een band met het Oranjehuis. In 1952 kocht prins Bernhard er het zogenoemde Kasteel Warmelo. Dat deed hij voor zijn moeder, prinses Armgard, die er tot haar dood in 1971 woonde.

Diepenheim koestert de herinneringen aan die periode. In combinatie met de sterke Oranjegezindheid in de regio leidde dat in 2006 tot de opening van Oranjemuseum Nieuwe Haghuis. Het museum heeft een grote collectie borden, tegels, bekers, lepeltjes, portretten en platen met Oranjeafbeeldingen.

Vanwege het Oranjemuseum en de aanwezigheid van Kasteel Warmelo is Diepenheim dit jaar opgenomen in de internationale Oranjeroute door Nederland en Duitsland. Langs deze 2400 kilometer lange route liggen alle plaatsen die een relatie hebben met de Oranjes en de Nassaus, zoals Apeldoorn, Den Haag, Dillenburg en Bad Arolsen. Diepenheim hoopt door deelname nog meer (Oranje)toerisme naar het dorp te trekken.

Maandag kleurt Diepenheim extra oranje. Dan wordt bij het museum voor het eerst een Oranjefair gehouden. Hiervoor zijn in de afgelopen tijd professionele en amateurverzamelaars van Oranjecuriosa uitgenodigd. Een twintigtal van hen komt maandag naar het Twentse land. „We hopen dat deze première een stevige basis legt voor een groeiende, jaarlijks terugkerende activiteit”, zegt organisator Cor Barends, secretaris van het museum. „Zo komt mevrouw Entjes uit Roelofarendsveen naar Diepenheim met een deel van de door haar beschilderde eieren. Zij heeft zich gespecialiseerd in het beschilderen van eieren met portretten van de leden van de koninklijke familie: van prinses Juliana tot en met prinses Ariane.”

Middenstanders uit Diepenheim die iets met het Koninklijk Huis hebben, haken aan bij het evenement. Zo is voormalig hofleverancier slagerij Kastelein/Hofman aanwezig met een stand. De slager leverde toen prinses Armgard op Kasteel Warmelo woonde Lachsschinken. Dit vlees viel zo goed in de smaak bij de koninklijke familie die vaak naar Warmelo kwam, dat de Diepenheimse topslager dit vlees ook aan Paleis Soestdijk mocht leveren.

De beurs duurt van 10 tot 17 uur. Bezoekers betalen entree voor beurs en museum.

oranjemuseumdiepenheim.nl.