In 2000 hebben de regeringsleiders in Lissabon vastgelegd dat zij de gezamenlijke economie binnen tien jaar willen doen uitgroeien tot de best presterende in de wereld. Tegelijk werden zij het eens over een programma met maatregelen om dat ambitieuze doel te verwezenlijken. In maart zullen zij tijdens een top in Brussel beoordelen hoe het met de uitvoering daarvan is gesteld en wellicht besluiten tot aanvullend beleid.

Ter voorbereiding presenteerde de Commissie dinsdag een rapport. Zij concludeert dat op bijna alle terreinen voortgang wordt geboekt, maar dat het niet snel genoeg gaat. Zij roept in het bijzonder op de inspanningen gericht op het vergroten van de aanwezige hoogwaardige kennis te intensiveren. Kennis zal bijdragen tot het verbeteren van de concurrentiekracht, het uitbreiden van de werkgelegenheid en het tot stand brengen van een schoner milieu, benadrukt zij.

De Commissie stelt vast dat er nog steeds sprake is van een achterstand. Ter illustratie geeft zij aan dat er in Europa vijf onderzoekers zijn per duizend werknemers, tegen acht in de Verenigde Staten en negen in Japan. Voorts attendeert zij erop dat de voornaamste concerns in de EU zo’n 40 procent van hun researchactiviteiten elders in de wereld laten plaatsvinden. Uitgaven ten behoeve van ict zijn sinds halverwege de jaren negentig flink gestegen, maar halen nog niet het niveau van de VS.

Tegen de achtergrond van dit alles pleit de Commissie onder andere voor het stimuleren, bijvoorbeeld via fiscale prikkels, van het ondernemerschap en van specifieke kennisindustrie en voor het bevorderen van het verspreiden en toepassen van nieuwe ideeën en technologieën.

Voorzitter Prodi hield dinsdag het Europees Parlement in Straatsburg voor dat er topuniversiteiten moeten zijn waar jongeren kunnen studeren en onderzoek kunnen verrichten. Anders trekken zij weg naar de VS en dat zal ten koste gaan van de welvaart van toekomstige generaties, waarschuwde hij.