Het voorstel is afkomstig van parlementsvoorzitter Emmerson Mnangagwa en generaal Vitalis Zvinavashe, de stafchef van het leger. De mannen behoren tot de top van Mugabes partij ZANU-PF en hopen dat het verdwijnen van Mugabe ertoe leidt dat Zimbabwe internationaal aanzien herwint en weer buitenlandse hulp en investeringen kan binnenhalen.

Volgens het voorstel krijgt de 78-jarige Mugabe immuniteit voor rechtsvervolging als hij aftreedt en met pensioen gaat. Mugabe mag dan hoogbejaard zijn, hij is nog zeer vitaal en heeft de afgelopen tijd een landhervormingsprogramma doorgevoerd dat in theorie misstanden uit de koloniale tijd moest rechtzetten, maar in de praktijk vooral heeft geleid tot het in het wilde weg verdrijven van blanke boeren uit Zimbabwe - met desastreuze gevolgen voor de voedselvoorziening, doordat de blanke boeren vrijwel de enigen waren die grootschalig werkten.

Tot nu toe eiste de belangrijkste oppositiepartij MDC (Beweging voor democratische verandering) het aftreden van Mugabe, maar partijleider Morgan Tsvangirai is toch positief over het voorstel. Tsvangirai, die bij frauduleuze verkiezingen in maart het onderspit delfde tegen Mugabe, zegt het aanbod te hebben gehad over Mugabes terugtreden te onderhandelen. Hij is tot compromissen bereid. „Het land ligt op zijn knieën. Als ons wordt gevraagd dat offer te brengen en te zeggen: laten we het verleden vergeten en vooruit kijken, dan moet dat maar. We hebben meer te verliezen door net zo lang door te sukkelen totdat het land instort.”

Een van de bemiddelaars die achter de schermen werken aan verzoening en het beëindigen van de crisis, zegt op voorwaarde van anonimiteit dat vrijwel iedereen het erover eens is dat Mugabe het probleem is. „Zijn collega’s schuiven alle schuld op hem en hij zal de gevolgen daarvan moeten aanvaarden.”

Mugabe zelf heeft zich nog niet over het voorstel uitgelaten. Hij was de afgelopen twee weken op vakantie in Thailand en gaat naar verwachting maandag weer aan het werk.

Volgens Tsvangirai hebben parlementsvoorzitter Mnangagwa en opperbevelhebber Zvinavashe hem voor de Kerst al laten weten bereid te zijn onderhandelingen te voeren over de komst van een overgangsregering.

Mnangagwa staat op de derde plaats in de partijhiërarchie. Hij geldt ook als een mogelijke opvolger van de president.

Mugabe (78) is al sinds 1980 president van het Afrikaanse land. Hij is omstreden door onder meer zijn hardhandige onderdrukking van de oppositie. Hij raakte internationaal steeds verder geïsoleerd door de onteigening van boerderijen die in handen waren van blanke boeren. Dat beleid ondermijnde de toch al beroerde voedselvoorziening in het land. In grote delen van Zimbabwe heerst regelrechte hongersnood. Mugabe zou volgens mensenrechtengroepen alleen voedselhulp geven aan aanhangers van zijn partij.

Volgens bronnen binnen de Zimbabwaanse regering zou voormalig kolonisator Groot-Brittannië een voorlopig akkoord hebben gesloten met Maleisië over de komst van Mugabe en zijn familie. Mugabe en de Maleisische president Mahathir Mohamad staan op goede voet met elkaar. Mugabe zou volgens bronnen binnen zijn partij ook bereid zijn te vertrekken.

De steun voor Mugabe binnen ZANU-PF neemt al enige tijd af. Veel aanhangers houden de president direct verantwoordelijk voor de miljoenen mensen met honger, de lege schappen in de winkels, het gebrek aan brandstof, de ineengestorte economie, de gierende inflatie van zo’n 200 procent en de ontmanteling van de infrastructuur van de staat.