„De Bulgaarse economie krimpt dit jaar met circa 3,5 procent en komend jaar met 1 procent”, zegt de Nederlandse econoom Bas Bakker, die voor het IMF over opkomende economieën in Oost-Europa rapporteert. Daarmee is de hoop vervlogen dat het land de storm zou doorstaan met slechts afnemende groeicijfers.Lichtpuntje is dat de Bulgaarse overheid haar huishoudboekje op orde heeft en het banksysteem gezond is. Daardoor hoeft het land waarschijnlijk niet zoals Hongarije voor miljarden aan het infuus bij het IMF.

De Bulgaren zelf zijn pessimistisch. Meer dan de helft van de bevolking denkt dat Bulgarije de zwaarste klappen nog moet krijgen, bleek onlangs uit een opiniepeiling van de landelijke krant Dnevnik. Ook wordt de overheid verweten dat ze te laat heeft ingegrepen.

Grootste probleem voor Bulgarije is op dit moment het wegblijven van buitenlandse investeerders uit vooral West-Europa. Juist die droegen de afgelopen jaren flink bij aan de spectaculaire groei van Bulgarije. De ’economische tijger’ van de Balkan wist alleen al in de afgelopen drie jaar 21 miljard euro uit het buitenland aan te trekken. Nederland was de tweede investeerder, mede door buitenlandse bedrijven die via Nederland in Bulgarije opereren.

Stoyan Stalev, directeur van Bulgaria Invest, het Bulgaarse agentschap dat investeerders naar Bulgarije moet lokken, schat dat de buitenlandse investeringen dit jaar met een derde zullen afnemen. „Een duidelijk teken van de impact van de crisis”, zegt hij. Maar hij benadrukt dat Bulgarije „in deze barre tijden op eigen benen blijft staan.”

Op dit moment liggen in Bulgarije vooral de belangrijke onroerendgoedmarkt en bouwsector op hun gat. Ook het toerisme, dat de afgelopen jaren ’booming’ was, krijgt zware klappen. Volgens reisorganisator Kaloyan Velikov, die met het Nederlandse OAD Reizen samenwerkt, zijn er „al flink wat annuleringen” voor juli en augustus, het vakantieseizoen waarbij toeristen massaal voor zon, zee en strand naar de Zwarte Zeekust komen.

Ook voor Nederlandse ondernemers dreigen moeilijke tijden. Rients Boiten is al tien jaar met zijn bedrijf Kerium, dat vloeren voor bedrijven levert, in Bulgarije actief. Jarenlang zat zijn bedrijf „niet om werk verlegen”, maar de afgelopen maanden haalde hij minder opdrachten binnen dan gebruikelijk.

Boiten vestigde zich om de uiterst aantrekkelijk voorwaarden in Bulgarije. Bedrijven betalen er slechts 10 procent belasting, het laagste percentage in de EU. Ook zijn arbeidskrachten met een gemiddeld maandsalaris van 350 euro er uiterst goedkoop.

De in Bulgarije opererende accountant en fiscalist Ton Wouters adviseert in zwaar weer verkerende Nederlandse bedrijven daarom juist nu hun productie naar Bulgarije over te hevelen, om de kosten te drukken. „Bovendien ligt Bulgarije anders dan een lagelonenland als China slechts op 2,5 uur vliegen van Nederland”, zegt hij.