Zuid-Afrika kiest nieuw parlement
Ruim vijftien jaar na het einde van de apartheid kiezen de Zuid-Afrikanen vandaag een nieuw parlement. De regeringspartij Afrikaans Nationaal Congres (ANC) is favoriet, maar het is nog maar de vraag of de partij haar tweederdemeerderheid in de Nationale Vergadering kan behouden.
Er wordt een hoge opkomst verwacht. Om zeven uur vanochtend gingen de stembureaus open. De 23 miljoen stemgerechtigden kunnen tot negen uur vanavond hun stem uitbrengen. De officiële uitslagen worden over twee dagen verwacht.Hoewel de leider van het ANC, Jacob Zuma, formeel geen enkele rol speelt in de parlementsverkiezingen, gaat toch gaat alle aandacht naar hem uit. Als het ANC de verkiezingen wint, wordt zijn leider immers in mei door het parlement als president van het land aangewezen – daar doen alle processen en schandalen rond Zuma niets aan af.
Zo kon het dus gebeuren dat de oppositie de afgelopen dagen campagne voerde onder de leuze ”Stop Zuma”. De ANC-leider werd in felle bewoordingen afgeschilderd als corrupt, antidemocratisch en bereid tot samenzwering met communisten. Gepensioneerd aartsbisschop en Nobelprijswinnaar Desmond Tutu nam het voortouw door zichzelf publiekelijk de vraag te stellen of Zuma wel de juiste persoon is om het land te leiden.
Het ANC ziet in de 67-jarige politicus echter de eerste leider sinds Nelson Mandela die in staat is de massa’s achter zich te krijgen. Voor de gewone Zuid-Afrikaan is Zuma met zijn jeugd in de sloppenbuurten, zijn politieke strijd en problemen met waarden en normen een inleefbaar rolmodel. Hoe meer kritiek hij oogst, hoe populairder hij wordt.
De 90-jarige Mandela erkende dit het afgelopen weekeinde door naast Zuma op het podium te verschijnen. De kwetsbaar ogende Mandela was niet in staat het woord te voeren, maar dat hoefde ook niet. Zijn verschijning sprak voor miljoenen arme Zuid-Afrikanen boekdelen.
Tot enkele weken voorafgaand aan de verkiezingen zei het ANC dat het bereid was met een president in zee te gaan die een groot deel van zijn tijd kwijt zou zijn aan processen. Begin april liet het OM evenwel weten dat alle beschuldigingen wegens corruptie op grond van vormfouten worden ingetrokken.
Zuma’s juridische problemen zouden iedere politicus al lang de kop hebben gekost. Maar Zuma wist al die jaren uitbundige menigten te trekken. Met een snelle glimlach, een dansje op het podium, een arm om de schouders vormde hij de ideale tegenpool van zijn rivaal, de stijve, pijprokende en Shakespeare citerende Thabo Mbeki.
Nadat Zuma eind 2007 als ANC-leider was gekozen en Mbeki enkele maanden later het presidentschap had neergelegd, richtten aanhangers van Mbeki COPE op. COPE leek aanvankelijk de wind in de zeilen te hebben, maar raakte toen verwikkeld in interne partijtwisten. De andere oppositiepartijen lijken evenmin een serieuze bedreiging te vormen voor het ANC.
Dus wordt vandaag niet alleen een nieuw parlement gekozen, maar vooral ook een nieuwe president. Het heeft er alle schijn van dat die president Zuma zal zijn, de man die smeergelden zou hebben aangenomen van Franse wapenfabrieken en werd beschuldigd van verkrachting van een hiv-positieve kennis. Van dat laatste werd Zuma vrijgesproken, maar nog altijd wordt gelachen om zijn verklaring dat hij een mogelijke besmetting van zich af had gespoeld door een douche te nemen.