Voor dit jaar is er voor 1,5 miljard aan bezuinigingen ingeboekt en voor 2011 voor 1,8 miljard euro, zo deelden premier Balkenende en minister Bos van Financiën gisteren na afloop van het kabinetsberaad mee.De ministerraad moest de begroting voor 2009 aanpassen omdat er in totaal 2 miljard euro aan tegenvallers zijn. De grootste meeruitgaven zijn bij Onderwijs, Sociale Zaken en Volksgezondheid. Laatstgenoemd ministerie zou 900 miljoen meer uitgeven dan gepland. Er is ook een financiële meevaller van 500 miljoen euro, zodat per saldo een tekort resteert van 1,5 miljard euro. Volgens een oude begrotingsregel moet elke minister de tegenvallers binnen zijn eigen begroting opvangen.

Welke bezuinigingen het kabinet nog dit jaar zal doorvoeren, maakten Balkenende en Bos niet bekend. Ze komen daarmee naar buiten als de voorjaarsnota naar de Kamer gaat. Normaal is dat in juni, maar dat moment wordt een maand vervroegd. In de voorjaarsnota heeft het kabinet ook opgenomen hoe het de geplande bezuiniging van 1,8 miljard euro voor 2011 invult.

Het is niet gebruikelijk dat dit in de voorjaarsnota staat; die gaat in principe alleen over de begroting van het lopende jaar. Het leek het kabinet echter goed dit keer, gezien de economische crisis, ook de bezuinigingen voor 2011 in te vullen en de Kamer daarover in de voorjaarsnota te informeren. Ook de invulling van de bezuinigingen voor dat jaar wilden de premier en vicepremier gisteren niet prijsgeven aan de pers.

Zoals het kabinet eerder overeenkwam, hangt de hoogte van de bezuinigingen in 2011 of van de mate van economisch herstel. Als er geen of nauwelijks groei is, zal het kabinet de opbrengst van de bezuiniging investeren in de samenleving.

Het kabinet heeft vrijdag nog geen knoop doorgehakt over de toekomst van de gastouderopvang, oftewel de oma- en oparegeling. Staatssecretaris Dijksma kondigde deze week aan dat zij de regeling wil afschaffen omdat deze te fraudegevoelig zou zijn.

De ChristenUnie protesteerde daartegen en eiste dat ouders keuzevrijheid zouden houden bij de keuze voor kinderopvang. Dijksma is daar nu ook van overtuigd, zo bleek na afloop van het kabinetsberaad. Ze gaat deze week zoeken naar een systeem waarbij keuzevrijheid blijft en fraude wordt tegengegaan. Volgende week zal het kabinet een definitief besluit nemen.