China blijft graag spil in het Noord-Koreaoverleg
Noord-Korea heeft geen behoefte meer aan het zespartijenoverleg en hervat zijn nucleaire ontwikkelingsprogramma omdat de Verenigde Naties het land „beledigd” hebben. Voor buurland China is dat lastig, maar het biedt ook mogelijkheden.
Als één land begrijpt hoe het er in het mysterieuze buurland Noord-Korea aan toegaat, dan is het China. Daar nam de persoonlijkheidscultus rond Mao Zedong angstwekkende vormen aan tijdens de Culturele Revolutie (1966-1976).De lancering van een raket door Noord-Korea, gevolgd door de veroordeling door de VN-Veiligheidsraad, en het weglopen van Noord-Korea van de gesprekstafel van het zespartijenoverleg, zorgen in Peking voor onrust. Hoewel iedereen buiten Noord-Korea weet dat de raketlancering geen satelliet in een baan om de aarde bracht, beseft Peking dat Noord-Korea technologie ontwikkelt die de verhoudingen in de regio ontregelen.
Peking weet ook dat die ontwikkeling de militaire alliantie tussen de Amerikanen, de Japanners en Zuid-Korea versterkt en verdiept. Samen met China, Rusland en Noord-Korea zijn dat precies de landen die bij het zespartijenoverleg zijn betrokken.
Een versterkt militair bondgenootschap in Oost-Azië is niet in het belang van China, dat zich ontwikkelt tot dé regionale grootmacht en dat aspiraties heeft om de economische macht in de Pacific te zijn, in plaats van de Verenigde Staten en Japan. Volgens sommige hooggeplaatste partijleden en militairen moet China ook de militaire grootmacht worden. Nu er geen overlegplatform voor Noord-Korea meer is, is het de vraag in hoeverre Peking daar ongelukkig mee is. Het dwingt de Verenigde Staten direct te overleggen met Pyongyang. Noord-Korea wil dat al jaren, maar president Bush weigerde het vanwege het signaal van zwakte dat dit zou afgeven aan Noord-Korea, dat als lid van de As van het Kwaad en als illegaal exporteur van wapentechnologie bekendstond, en ook nog eens officieel in staat van oorlog verkeert met buurland Zuid-Korea en de VS.
China vindt ook dat de VS direct moeten gaan praten, omdat het van mening is dat het land dat het minst te verliezen heeft, de eerste stap moet zetten. Omdat het Amerikaanse Congres de opvolging van de naar Bagdad vertrokken onderhandelaar Christopher Hill niet heeft goedgekeurd, zit Washington voorlopig zonder hoogste diplomatieke vertegenwoordiger voor Noord-Korea.
Het oponthoud, veroorzaakt door de obstructie door het Amerikaanse Congres van deze benoeming, betekent wat China betreft een rustpauze om alle partijen tot bedaren te brengen. De door Japan en de VS afgekondigde zwaardere sancties zijn vooral voor de bühne. China blijft de belangrijkste handelspartner voor Noord-Korea en zal luxegoederen voor de elite blijven leveren. Intussen kan Peking achter de schermen Pyongyang masseren, althans, voor zover Noord-Korea daar gevoelig voor is. En krijgt Washington tijd zijn nieuwe Koreabeleid verder uit te werken en de nieuwe vertegenwoordiger goedgekeurd te krijgen.
China behoudt graag de spilfunctie omdat het als ambitieuze regionale macht meer te verliezen heeft dan de VS. Maar ook omdat Peking waarschijnlijk net zo goed als Zuid-Korea weet dat Kim Jong Il niet het eeuwige leven heeft. Toch blijkt hij nog altijd geen opvolger te hebben aangewezen. Die onzekerheid, zo dicht op de Chinese huid, bezweert Peking het liefst zelf.