„EU-mandaat tegen piraterij te beperkt”
Het mandaat van de EU-missie Atalanta is dermate beperkt dat preventief optreden tegen piraten alleen bij hoge uitzondering mogelijk is.
Dat stelde internationaal jurist Knoops woensdag tijdens een hoorzitting over de EU-missie Atalanta in de Tweede Kamer.Volgens de jurist is sprake van een lacune in het EU-mandaat. Daardoor zou preventief optreden tegen piraten in de Golf van Aden haast onmogelijk zijn. Volgens Knoops moet de EU richtlijnen opstellen waarin bevoegdheden komen te staan hoe op te treden tegen piraten die de scheepsbemanning gijzelen.
Volgens Knoops zou het wenselijk zijn een afdeling piraterij bij het Internationaal Strafhof onder te brengen. Nu is het onduidelijk of piraterij valt onder het oorlogsrecht of onder het strafrecht. Eveneens is het niet helder in welke situaties piraterij gelijkstaat aan maritiem terrorisme.
Doordat er geen universele rechtsregels bestaan ten aanzien van piraterij zullen landen elkaar niet helpen als schepen aangevallen worden. Daarom zal het nationaal belang altijd voorrang hebben, betoogde Knoops.
De jurist deelde mee dat de overheid geen draaiboek heeft, waarin beschreven staat hoe te handelen wanneer een Nederlands schip geënterd wordt. De Kamer beloofde deze kwestie aan te kaarten bij minister Van Middelkoop van Defensie.
Verschillende experts riepen de Kamer op prioriteit te geven aan het varen in konvooien om weerstand te bieden tegen de aanvallen van piraten. Ook werd geopperd om militairen mee te sturen aan boord van de schepen of de bevoegdheden voor de marine te verruimen.
Woordvoerders van hulporganisatie Oxfam Novib waarschuwden dat Somalië binnenkort de ergste droogte in twintig jaar tijd te wachten staat. Ze vroegen de Kamer de humanitaire situatie in het uiteengevallen land niet uit het oog te verliezen. Tevens bepleitten zij voor strengere maatregelen tegen illegale visserij en het dumpen van nucleair afval door westerse schepen voor de Somalische kust.