Er komt intensiever toezicht door de inspectie en staatssecretaris Van Bijsterveldt gaat persoonlijk op bezoek bij elke nieuwe zeer zwakke school. „Ik wil van de school weten hoe het zo ver heeft kunnen komen en wat de school gaat doen om zo snel als mogelijk weer de weg naar boven te vinden.”Van Bijsterveldt schreef dat dinsdag in een brief aan de Tweede Kamer. Ze kondigt ook aan dat ze elk jaar 435.000 euro beschikbaar stelt voor een steunpunt dat besturen van zwakke scholen gaat helpen het onderwijs te verbeteren.

De inspectie verscherpt het toezicht onder meer door een zeer zwakke school per afdeling te beoordelen, en niet meer per vestiging.

Scholen die ondanks alle begeleiding er niet in slagen de onderwijskwaliteit te verbeteren, krijgen geen geld meer van de overheid. „Ik wil niet eindeloos belastinggeld aan scholen besteden die geen kwaliteit kunnen leveren”, aldus de CDA-staatssecretaris.

Bijsterveldts collega Dijksma zei gisteren in de Tweede Kamer niet in te gaan op de wens van vier grote steden om zelf de stichting van zwakke basisscholen te kunnen verbieden. De goedkeuring van de oprichting van nieuwe scholen wil Dijksma landelijk houden. Daarnaast staat het volgens de grondwet iedereen vrij om een school te beginnen. Wel zei ze nog eens te willen kijken wat er binnen de speelruimte van de grondwet allemaal mogelijk is. Dijksma verwees verder naar een initiatief van het CDA om strengere eisen te stellen aan nieuwe scholen.

De onderwijsinspectie houdt een nieuwe school vanaf de oprichting al extra in de gaten als kan worden verwacht dat er slecht lesgegeven wordt. Dat is bijvoorbeeld het geval als het gaat om een nieuwe school van een bestuur dat al verantwoordelijk is voor andere scholen die als zwak bekendstaan.

Speciale aandacht besteedt Van Bijsterveldt aan de zorgelijke situatie in Utrecht, waar het vmbo-onderwijs een „stapeling van problemen” kent. De stad kent een „witte vlucht”, waardoor er scholen ontstaan waar relatief veel allochtone leerlingen op zitten. Er is 1,3 miljoen geïnvesteerd om de problemen aan te pakken.

Nederland telt 26 zeer zwakke scholen in het voortgezet onderwijs. De bewindsvrouw wil dat aantal in 2012 halveren ten opzichte van 2007. Onder meer het islamitisch onderwijs ligt onder vuur. Recent bleek dat bij 86 procent van de islamitische schoolbesturen problemen zijn met de besteding van overheidsgeld. De kwaliteit van het onderwijs is bij bijna de helft van die besturen onder de maat.