De Communistische Partij beschouwt de Amerikaanse pretparken blijkbaar niet langer als kleinburgerlijk entertainment waar alleen kapitalistische uitbuiters beter van worden. Opeens is er oog voor de stroom van inkomsten die de attracties kunnen opleveren. Ook buitenlandse investeerders geloven in het succes van de formule in China, al is er ook scepsis.

Zowel de autoriteiten als de investeerders geloven dat de groeiende middenklasse voldoende geld voor vermaak opzij kan zetten om de plannen te doen slagen. „Door zijn grote markt kan China kan best een aantal Disneyland-parken aan”, meldt de partijkrant. Het blad citeert een topman van het bedrijf Walt Disney, die voorspelt dat China over acht jaar ten minste twee Disneyland-parken zal tellen.

Hongkong, sedert 1997 100 procent Chinees, bijt het spits af. In 2003 wordt de eerste steen gelegd, in 2005 of 2006 moet men in China de hand kunnen schudden van een Mickey Mouse in wollen pak. De voormalige Britse kolonie vecht tegen de deflatie, stijgende werkloosheid en faillissementen. De regering van Hongkong hoopt dat Disneyland soelaas kan bieden en doet zelf 2,8 miljard dollar in het zakje.

Het heeft daarmee de garantie dat het park in 2005 als eerste de deuren kan openen. Disney-vertegenwoordigers moesten de opening van andere parken vertragen. Naar verluidt herhaalde Disney-voorzitter Robert Iger tijdens zijn rondreis door Azië die belofte: voor 2010 zou geen tweede park in China opengaan, zodat de geïnteresseerden vier jaar lang alleen in Hongkong hun honger naar Amerikaans entertainment konden stillen.

Eerder deze maand maakte Vivendi Universal echter zijn plannen bekend voor de bouw van een themapark -geen Disneyland, maar een hoogtechnologisch filmpark- in Sjanghai, goed voor 870 miljoen dollar. Het park moet in 2006 jaar opengaan, een streep door de rekening van Hongkong.

Ambtenaren in Sjanghai weigeren meer details te geven en suggereren dat het filmpark nog op het fiat van Peking wacht. Een anonieme ambtenaar vertelde aan de Chinese ”Business Weekly” dat de regering Hongkong en Sjanghai niet met elkaar in competitie wil zien treden. Toch is er weinig twijfel dat het park er komt. Na alle investeringen die naar aanleiding van de toewijzing van de Wereldtentoonstelling 2010 werden gedaan om van Sjanghai een blitse financiële metropool te maken, is het onwaarschijnlijk dat Peking de kers op de taart zou weigeren.

Intussen zijn ook de eerste meer sceptische geluiden te horen. Het Chinese entertainment blijkt een grillig beestje. In 2000 ging de Chinese bowlingindustrie van nul naar 1 miljoen bowlingbanen. Een grote overschatting van de kegelnijver en het budget van de middenklasse, zo bleek: de overgrote meerderheid van de banen is ondertussen weer dicht.

Het lijkt erop dat de golfsport in hetzelfde schuitje zit: tien jaar geleden bestond de golfsport in China simpelweg niet, vandaag zijn er 500 golfbanen. Niet omdat elke stad er een nodig heeft, maar omdat de andere er een hebben, luidt het commentaar van waarnemers.

Disney maakt zich sterk dat het de problemen die het bijvoorbeeld in Japan heeft bij het aantrekken van bezoekers, in China niet zal kennen. Het liet zich verleiden tot de planning van een derde park, in Peking zelf, dat moet opengaan in 2010. „We zijn erg zeker van China met zijn bevolking van 1,3 miljard. Een gigantische markt”, zegt Irene Chan, regionaal directeur van Walt Disney Co.

„De steden Tianjin en Shenyang willen eveneens met buitenlandse partners themaparken opzetten”, verklaart Tang Long, een functionaris van de stad Peking. Disney als Universal bestuderen nog of ze hun geplande activiteiten naar deze steden zullen uitbreiden.