In de knel tussen tijd en kwaliteit
De vele extra taken groeien veel verloskundigen boven het hoofd. „Ik ben verloskundige geworden om zwangere vrouwen en moeders die net een baby hebben gekregen te begeleiden; dáárom. Niet alleen om een bedrijf te voeren.”
Om de hoge werkdruk naar beneden te krijgen hield de Koninklijke Nederlandse Organisatie voor Verloskundigen (KNOV) vandaag een demonstratie in Utrecht. De deelnemers eisen dat verloskundigen minder zwangere vrouwen per jaar hoeven te begeleiden.Verloskundigen Janneke de Vrij en Lianne Berkhof, van de praktijk Maatschap Verloskundigen Veenendaal, ondervonden zelf hoe de toename van taken de werkdruk verhoogt. „Het kan soms echt pittig zijn. Als een van de acht verloskundigen ziek wordt of met zwangerschapsverlof gaat, is er te veel werk. Je blijft dan maar doorgaan.”
Volgens Janneke was het tien jaar geleden anders. „Als ik na een dienst van 24 uur ’s morgens bekaf thuiskwam, kon ik naar bed”, vertelt ze. „Nu moet ik eerst nog een rits telefoontjes beantwoorden, recepten klaarzetten en de labuitslagen wegwerken. Dan is het al snel drie uur ’s middags.”
De werkdruk ontstaat volgens Lianne niet door de basis van het werk: de begeleiding van aanstaande moeders en vrouwen die pas moeder geworden zijn. „Er is de laatste jaren zo veel bijgekomen. Dat maakt het zwaar.”
Het aantal vergaderingen neemt toe. Verloskundigen moeten zich scholen om bij te blijven. De verslaglegging moet steeds nauwkeuriger waardoor de papierwinkel groeit. Dit frustreert Janneke wel eens.
„Om zwangere vrouwen en moeders die net een baby hebben te begeleiden, dáárom ben ik verloskundige geworden. Ik ben in de eerste plaats verloskundige, daarna zelfstandig ondernemer.” Het ondernemerschap hoort zeker bij het werk, maar de balans tussen ondernemerstaken en zorgtaken is volgens de verloskundigen momenteel zoek.
Voor Lianne en Janneke lopen privé en werk voortdurend in elkaar over. Janneke: „Ik hou thuis de mail bij en lees veel om bij te blijven. Ondertussen moet ik altijd paraat staan voor mijn werk.” Bij beide vrouwen is de gezins-situatie aangepast op het werk; hun mannen werken bijvoorbeeld parttime.
De verloskundigen van de Veenendaalse praktijk hebben recent het kwaliteitskeurmerk ontvangen van de KNOV. De praktijk moet hiervoor aan hoge eisen voldoen. Dit betekent onder andere extra scholing en altijd aantoonbaar werken volgens de geldende richtlijnen. „Kwaliteitsverbetering is mooi, en dat willen we ook graag, maar het kost tijd. Vrije tijd”, zegt Janneke.
Opkomen voor eigen belangen door te demonstreren vinden Janneke en Lianne een lastig punt. „Ik voel me verbonden met andere verloskundigen omdat het onrechtvaardig is om ons te hoge eisen te stellen. Ik sta erachter om via publieke acties aandacht te vragen”, vindt Lianne. Janneke: „Maar om nu op de barricades te gaan staan, dat stuit me tegen de borst.” Ook omdat het vandaag biddag is zien de vrouwen geen reden om te gaan demonstreren.
Het werk van verloskundige blijft voor de twee telkens weer bijzonder. „Het is heel mooi om getuige te mogen zijn van een geboorte”, zegt Lianne. Janneke beaamt dit. „Niemand kan met droge ogen een kind geboren zien worden. Op deze momenten ervaar je in het bijzonder dat God leven geeft.”