Om te kunnen integreren, moet je weten waar ”Nederland” voor staat. Op dit punt probeert de PvdA duidelijkheid te scheppen. Het kleurloze multiculturele ideaal lijkt vaarwel te zijn gezegd. De PvdA wil opkomen voor het handhaven van de rechtsstaat. Dat is winst.Echter, de duidelijkheid waar het partijbestuur nu voor kiest, gaat ten koste van de verdraagzaamheid. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de wijze waarop de PvdA gewetensbezwaarde trouwambtenaren bejegent. Bestaande gevallen worden ontzien. Maar nieuwe trouwambtenaren moeten alle huwelijken, dus ook die van homostellen, sluiten.

Een tweede gevoelige kwestie raakt direct de vrijheid van onderwijs. De PvdA vindt dat alle scholen, ook die met een levensbeschouwelijke grondslag, alle leerlingen moeten accepteren. Dit omdat in de praktijk bijzondere scholen soms op basis van levensbeschouwelijke argumenten aspirant-leerlingen met een achterstand de deur wijzen. Daar moet een einde aan komen, zo stelt het partijbestuur.

Deze twee voorbeelden laten zien dat het PvdA-bestuur tekortdoet aan een belangrijk uitgangspunt om de kwestie van integratie op te lossen. En dat beginsel is verdraagzaamheid. Wie de laatste jaren het integratiedebat heeft gevolgd, moet hebben gemerkt dat de afkeer van vreemdelingen sterker is dan drie of meer decennia terug. Verder blijkt ook dat veel Nederlanders een hartgrondige hekel hebben aan orthodoxe christenen. De rancuneuze reacties naar aanleiding van de kabinetsdeelname van de ChristenUnie en de heftige reacties op de folder over het scheppings-geloof spreken boekdelen.

Bij integratie gaat het over verschillen tussen mensen. En uiteraard over de vraag hoe we ondanks alle verschillen van mening, visie, geloof en idealen toch elkaar kunnen verdragen en een samenleving vormen.

Het lijkt erop dat de tegenstellingen in de Nederlandse samenleving steeds scherper worden. De PvdA spant het paard achter de wagen wanneer zij haar integratievisie in weerwil van alle verschillen tóch verankert in het uitgangspunt dat alle mensen gelijk zijn. Wanneer bovendien het beginsel van verdraagzaamheid geen enkel gewicht van betekenis krijgt, lijkt het erop dat de PvdA de lamp al uitdoet voordat zij op zoek gaat naar een oplossing.

O ja, het partijbestuur schrijft warme woorden over het dulden van gebruiken en persoonlijke keuzes van mensen die de een normaal vindt en waar de ander zich aan ergert. Maar de marges van deze socialistische tolerantie zijn zeer smal, vooral jegens orthodoxe gelovigen. Daarmee ondergraaft het PvdA-bestuur zijn eigen woorden dat de overheid neutraal moet zijn ten aanzien van godsdienst.

Intussen houdt de gesignaleerde tekortkoming in de PvdA-resolutie ons, reformatorische mensen, een spiegel voor. Merken anderen een christelijke verdraagzaamheid jegens andersdenkenden bij ons op? Nee, ik heb het niet over een oeverloze tolerantie waarin alles moet kunnen en mogen.

Het gaat erom verdraagzaamheid te betonen jegens mensen met andere gewoonten, opvattingen, geloof of huidskleur. Wanneer wij van anderen begrip voor reformatorische standpunten verwachten, mag van ons een inspanning worden gevraagd het hoe en waarom van hun opvattingen te begrijpen.

Dit begrip kan ons helpen om het christelijk geloof te verdedigen als heil brengend voor alle mensen uit álle volken. Onze verkilde samen-leving heeft het Evangelie van Jezus Christus immers meer dan ooit nodig.

De auteur is directeur van de Guido de Brès-Stichting, het Wetenschappelijk Instituut voor de SGP.

Reageren aan scribent? gedachtegoed@refdag.nl.