Onderhandelaar Amos Gilad werd ontslagen omdat hij openlijk kritiek had geuit op de manier waarop Olmert de onderhandelingen wilde voeren.De premier eist dat de Israëlische soldaat Gilad Shalit wordt vrijgelaten voordat er over een duurzaam staakt-het-vuren met Hamas verder wordt gepraat. De onderhandelaar zei vorige week in een interview dat hij niet achter die eis stond.

„Vanwege het ongepaste publieke commentaar van de heer Gilad kan hij niet aanblijven als vertegenwoordiger van de premier bij politieke onderhandelingen”, meldde het kantoor van Olmert. Olmert, die over enkele weken aftreedt als premier, hoopt nog voor zijn vertrek de vrijlating van Shalit te kunnen bewerkstelligen.

Olmerts eis heeft de kans op een bestand met Hamas aanzienlijk verkleind. Wanneer er geen staakt-het-vuren wordt gesloten voordat er een nieuwe regering wordt gevormd, is de kans groot dat de toch al moeizame onderhandelingen helemaal vastlopen. Formateur Benjamin Netanyahu, die waarschijnlijk de nieuwe premier zal worden, staat bekend om zijn harde opstelling jegens de Palestijnen.

De Palestijnse president Mahmud Abbas riep zijn volksgenoten gisteren op tot de vorming van een regering van nationale eenheid met Hamas. Abbas zei dat de nieuwe regering het vredesproces moet voortzetten op basis van de tweestatenoplossing en de stopzetting van de bouw van Joodse nederzettingen in de Palestijnse gebieden.

Abbas legde die verklaring af na afloop van een ontmoeting met de Tsjechische president Vaclav Klaus, die hem in Praag ontving als vertegenwoordiger van het voorzitterschap van de Europese Unie. Tsjechië is dit halfjaar voorzitter van de EU.

Pogingen een Palestijnse regering van nationale eenheid te vormen liepen in het verleden stuk. Voor later deze week staan in Egypte verzoeningsbesprekingen tussen Abbas’ partij Fatah en Hamas gepland. Fatah is de voornaamste politieke kracht op de Westelijke Jordaanoever, Hamas heeft het voor het zeggen in Gaza.

De presidentstermijn van Abbas liep in januari af en hij heeft de steun van Hamas nodig om zijn politieke geloofwaardigheid te behouden. Hamas verkeert in een geïsoleerde positie, doordat de Verenigde Staten, Israël en de EU de beweging als een terroristische organisatie blijven beschouwen en niet willen erkennen. Toetreding van Hamas tot een regering van nationale eenheid zou het isolement kunnen opheffen.

Klaus noemde Palestijnse eenheid de sleutel tot vooruitgang in het Midden-Oosten.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Clinton, komt begin volgende week naar Israël en de Westelijke Jordaanoever. Israëlische en Palestijnse zegslieden hebben dit gisteren meegedeeld.

Clinton zal in Israël besprekingen voeren met politieke leiders. Clintons ministerie maakte gisteren bekend dat ze de diplomaat Dennis Ross heeft benoemd als afgevaardigde voor het Midden-Oosten.