Uitleg: Creutzfeldt-Jakob
In Nederland is voor de derde keer iemand overleden aan de ziekte variant Creutzfeldt-Jakob (vCJD). In 2005 overleed een 26-jarige Utrechtse vrouw als eerste Nederlander aan de menselijke variant van de gekkekoeienziekte BSE. In oktober 2006 stierf een 16-jarige jongen uit Bennebroek aan vCJD.
VARIANT CREUTZFELDT-JAKOB: De ziekte slaat meestal toe bij mensen die rond de dertig jaar oud zijn. De aandoening is moeilijk te herkennen. In het begin heeft de patiënt last van psychische problemen zoals angsten en hallucinaties. Daarna treden neurologische verschijnselen op zoals bewegings- en evenwichtsstoornissen. Uiteindelijk wordt de patiënt dement.HERSENZIEKTE: De ziekte van Creutzfeldt-Jakob hoort thuis in de groep van sponsvormige hersenziekten, ook wel prionziekten genoemd. Rond 1920 beschreven de neurologen Creutzfeldt en Jakob de eerste patiënten. Na het overlijden van deze patiënten viel bij microscopisch onderzoek van de hersenen op dat een deel van de hersencellen was verdwenen en vervangen door littekenweefsel en microscopische gaten, waardoor de hersenen op een spons leken. Aangenomen wordt dat de eiwitten in de hersenen (prionen) de infectie veroorzaken. Het idee van besmetting door eiwitten wordt nog niet door iedereen als de juiste verklaring beschouwd.
OORZAAK: Mensen kunnen Creutzfeldt-Jakob oplopen door transplantaties van zenuwweefsel, door gebruik van besmet instrumentarium bij neurochirurgische operaties of door het eten van besmet rundvlees. De ziekte openbaarde zich in 1990 vooral in Groot-Brittannië. Het hoogtepunt lag daar in 2000. In Nederland gelden strenge veiligheidseisen om de ziekte te voorkomen. Patiënten kunnen echter ziek worden van vlees dat ze bijvoorbeeld twintig jaar geleden hebben gegeten.
BEHANDELING: Er is weinig tegen de ziekte te doen. De patiënt ervaart zware pijnen door aantasting van het zenuwstelsel. Artsen doen vooral aan pijnbestrijding.
OVERLEVINGSKANS: De kans dat een patiënt overleeft, is erg klein. Er is geen goede behandeling tegen de ziekte. Meestal sterven patiënten binnen anderhalf jaar.
BSE: Pas in 1986 is BSE (bovine spongiforme encephalopathy) of de gekkekoeienziekte herkend. In Groot-Brittannië zijn 180.000 koeien wegens BSE afgemaakt en vernietigd. In Nederland zijn tot nu toe meer dan tachtig runderen gevonden die aan de ziekte leden. Oorzaak van de BSE-epidemie in Groot-Brittannië was een aanpassing van de productie van veevoeder. In de jaren tachtig werden de kadavers van schapen en runderen die in het veevoer waren verwerkt, wel verhit maar bij minder hoge temperaturen. Hierdoor werden verkeerd gevormde prionen niet onschadelijk gemaakt en werd BSE verspreid.