Daarnaast wil het kabinet dat gemeenten de beschikbare sanctiemogelijkheden daadwerkelijk inzetten als mensen de inburgering niet volgen. De kosten voor lege plekken in de inburgeringsklas dienen door gemeenten terugbetaald te worden.Van der Laan benadrukte dat de personen zelf de grootste verantwoordelijkheid hebben voor een succesvolle inburgering. In februari start een voorlichtingscampagne met die boodschap. Vorig jaar zijn er ongeveer 40.000 mensen geplaatst op een cursus. Ongeveer zevenduizend behaalden een diploma. Er was een doelstelling over vanaf 2008 gemiddeld 60.000 cursussen aan te bieden. Volgens Van der Laan doet het kabinet er alles aan dat vanaf 2010 waar te maken.

Bij de invoering van de nieuwe inburgeringswet ontstonden er flinke problemen. Gemeenten bleken veel moeite te hebben met de stelselherziening. Ook kwam naar voren dat ongeveer de helft van de in te burgeren mensen volgens de wet niet verplicht kan worden een cursus te volgen. Dan gaat het om mensen die al de Nederlandse nationaliteit hebben of uit Europa komen. De werving van deze ’vrijwillige’ inburgeraars verloopt heel moeizaam.

Desondanks wil het kabinet dat ook deze groep zich volledig inzet om de taal te leren en mee te doen. Van der Laan noemde het vrij rampzalig als kinderen op de lagere school komen met een grote taalachterstand. „Die halen ze nooit meer in", aldus de bewindsman.

Het kabinet wil verder gemeenten meer ruimte geven de eigen bijdrage van 270 euro niet van de vrijwillige inburgeraar te vragen. Vaak blijkt dat bedrag een obstakel.