Nederlandse poëzieliefhebbers konden de afgelopen weken kiezen uit vijf dichters: Tsead Bruinja, Joke van Leeuwen, Erik Menkveld, Ramsey Nasr en Hagar Peeters. Daarmee is de procedure veranderd, vergeleken met vorige verkiezingen – niet verwonderlijk, aangezien de beide vorige functionarissen in de afgelopen jaren voor het nodige rumoer zorgden.Gerrit Komrij, de eerste die het ambt van Dichter des Vaderlands bekleedde, zette geregeld de boel op stelten met aanstootgevende teksten, vooral rond de thema’s koningshuis, godsdienst en nationaal gevoel.

Zijn opvolger, Driek van Wissen, was vooral omstreden vanwege gebrek aan kwaliteit: hij zou oppervlakkige, voorspelbare verzen schrijven. Van Wissen kwam echter bovendrijven na een heftige verkiezingscampagne, en dus kon NRC Handelsblad –medeorganisator van de verkiezing– niet anders dan vier jaar lang bij nationale hoogtijdagen zijn volkse rijmen afdrukken.

Vandaar dat de procedure nu anders is: in de nieuwe profielschets staat uitdrukkelijk dat de kandidaten een oeuvre moeten hebben „dat hoog in aanzien staat.” En om alle risico’s uit te sluiten heeft een deskundige commissie een voorselectie gemaakt en moet het publiek uit vijf genomineerden kiezen.

De verkiezing van de Dichter des Vaderlands wordt, naar Engels voorbeeld, eens in de vier jaar georganiseerd door stichting Poetry International, NPS, NRC Handelsblad, de Koninklijke Bibliotheek en de stichting Poëzieclub.

De nieuwe functionaris moet de Nederlandse poëzie in binnen- en buitenland vertegenwoordigen. Dat gebeurt door middel van lezingen en andere optredens, maar ook via gelegenheidsgedichten in de media, vooral in NRC Handelsblad.