Dr. Plaisier sprak zaterdag tijdens de lezersdag van het blad Kontekstueel, (tijdschrift voor gereformeerd belijden nú), dat een brug wil slaan tussen de gereformeerde traditie en de vragen van deze tijd. Het thema van de bijeenkomst in de Utrechtse Jacobikerk was: ”Sociologen over de kerk: zwartkijkers of profeten?”Prof. dr. H. C. Stoffels, godsdienstsocioloog aan de Vrije Universiteit (VU) te Amsterdam, betoogde dat theologen sociologen nogal eens zien als feestverstoorders. De sociologen hebben met hun sombere voorspellingen over de achteruitgang van het kerkbezoek wel gelijk gehad, ook al waren de theologen het daar aanvankelijk niet mee eens. Hij erkende wel dat de secularisatietheorie, die zegt dat een moderne samenleving vanzelf leidt tot secularisatie, enige bijstelling nodig had, maar vooralsnog zag hij de dalende lijn niet omgebogen worden.

„De kerk zal in 2029 een bescheiden maar wel aanwezige minderheid zijn”, verwacht de socioloog. „Er zal geen sprake zijn van een massale terugkeer naar religie, zeker niet van terugkeer naar de kerk.” De actuele belangstelling voor Calvijn doet daar niets aan af. „Veel Nederlanders die zijn weggegroeid van het christendom kunnen nu onbevangen tegen Calvijn aankijken en kopen een Calvijnglossy in de kiosk. Deze hype is zo weer voorbij.”

Dr. Plaisier erkende dat de grafiek van het teruglopende kerkbezoek een vrij rechte lijn laat zien die je kunt doortrekken. Hij heeft geen bezwaar tegen de statistieken van de sociologen. De kerk kan er bij het maken van meerjarenplannen rekening mee houden. Er is echter wel op af te dingen. Sociologen hadden aanvankelijk grote groepen allochtone christenen niet opgemerkt en ook de komst van de islam was niet voorzien. Hij noemde nog iets: „Statistische wijsheid kan nauwelijks rekening houden met crises.” Plaisier gaf als voorbeelden de val van de Berlijnse Muur in 1989 en de kredietcrisis vorig jaar. Deze crises waren door bijna niemand voorzien. Plaisier vroeg zich af of er nu in Nederland niet sprake is van een andere crisis, die ook nog maar door slechts enkelen wordt waargenomen. Hij wees op het gelijktijdig optreden van de kredietcrisis, de milieucrisis en de energiecrisis en vroeg: „Gaan we apocalyptische tijden tegemoet of zijn we die al binnengegaan? Staat het voortbestaan van de beschaving op het spel? Als de kerk de onrust aan de randen niet serieus neemt, sluit ze zich af van de werkelijkheid.” Hier is volgens hem de dimensie van het oordeel, de gerichten van God, gerichten van breken en bouwen, afbreken en oprichten. „Er is een hand Gods in de geschiedenis. Daarbij passen nederigheid en hoop. God kan een kerk hier afbreken, maar ook weer opbouwen.”

Ds. C. M. A. van Ekris, predikant te Breukelen, zei dat voorgaande tijden voor de kerk gekarakteriseerd werden met de metaforen woestijn en ballingschap. De door dr. Plaisier genoemde apocalyps noemde hij een nieuwe metafoor.

In een reactie zei dr. Plaisier dat een oproep tot verootmoediging te eenvoudig zou zijn, net alsof daarmee alles gezegd is. „Het oordeel over de kerk betekent dat de kerk God op een gegeven moment niet meer zo nodig had en opgenomen was in de omringende cultuur met de daarbijhorende verziekingen in het kerkelijk leven. Dat maakte dat we de stem van God niet meer hoorden. Het is geen straf om onder het oordeel van God te verkeren, want God laat niet varen het werk van Zijn handen.”

Het weer luisteren naar de stem van God begint op kleine schaal, naast de deur, aldus dr. Plaisier. „Wat merken de weduwen en wezen van ons? Deze houding moet je niet te snel vertalen in beleid. Het gaat erom nederig te luisteren naar Gods Woord en erop te vertrouwen dat het kan inslaan bij mensen, zodat ze zeggen: Hier sta ik, ik kan niet anders.”