LPF-bestuurder Hammerstein zei er zeker van te zijn dat Herben het lijsttrekkerschap daadwerkelijk op zich neemt als de ledenvergadering hem dat zaterdag vraagt. Partijvoorzitter Maas sprak vrijdag in het kamergebouw drie uur lang met Herben, naar het schijnt om hem te overreden het leiderschap op zich te nemen.

Formeel wilde het LPF-bestuur vrijdag nog niets kwijt over de lijst. „We hebben een conceptlijst, die leggen we zaterdag aan de leden voor”, zei Hammerstein. Het LPF-congres vergadert zaterdag in Rotterdam.

De LPF moest vrijdag in allerijl op zoek naar een nieuwe lijsttrekker, omdat de beoogde kandidaat minister Nawijn van Vreemdelingenbeleid en Integratie zich „om persoonlijke redenen” terugtrok.

Nawijn liet de afgelopen dagen al doorschemeren dat hij genoeg heeft van het politieke klimaat, waarin hij voortdurend het mikpunt is van kritiek, verdachtmakingen en bedreigingen. Hij blijft wel beschikbaar voor de LPF-lijst.

Volgens partijvoorzitter Maas was het vrijdag nog helemaal niet zeker dat Nawijn geen kandidaat was. „We hebben straks nog een uitgebreid gesprek met hem”, zei hij. Bovendien was de demissionaire minister de laatste weken wel vaker teruggekomen op een uitspraak, wist Maas te vertellen. De bewindsman zelf maakte echter een zeer besliste indruk. Ook de persoonlijk woordvoerder van Nawijn verzekerde dat hij bij zijn besluit blijft.

Volgens een conceptlijst die op het Binnenhof circuleert zou Herben op één staan, Nawijn op twee, fractiemedewerkster Margot Kraneveldt op drie, en de kamerleden Varela, Eerdmans en Van As op respectievelijk vier, vijf en zes. Vervolgens komen de fractiemedewerkers Hermans en Teeuw, gevolgd door kamerlid Wien van den Brink. Staatssecretaris Odink van Landbouw staat op de dertiende plaats.

Premier Balkenende zei vrijdag tijdens zijn wekelijkse persconferentie dat het niet te tolereren is als politici afzien van een lijsttrekkerschap omdat ze bedreigd worden. Hij heeft de kwestie verder nog niet met Nawijn besproken. Ook diens boek heeft hij nog niet gelezen. Maar zijn ambtenaren hebben hem verteld dat daar „niets bijzonders in staat.”