Dat bleek gisteravond tijdens een spoeddebat over de kwestie. Behalve de PvdA, zijn ook de SP, PVV en GroenLinks (samen goed voor 74 zetels in de Tweede Kamer) tegen de overname van Essent.De overname stuit vooral op kritiek omdat Essent zich eerst moet splitsen –in een afzonderlijk netwerkbedrijf en een productie- en leveringsbedrijf– om de overname mogelijk te maken, maar de Duitse energiereus RWE is zelf een ongesplitst bedrijf.

De EU-landen hebben eerder afgesproken dat energiebedrijven gesplitst worden. Nederland heeft als eerste EU-land de wetten daarvoor al ingevoerd. Kamerleden vrezen daarom dat Nederlandse energiebedrijven in een achterstandspositie komen ten opzichte van hun buitenlandse concurrenten.

Volgens minister Van der Hoeven van Economische Zaken kunnen kabinet en Kamer echter weinig doen tegen de geplande overname van Essent. „Als je macht hebt, kun je dingen afdwingen. Die hebben wij en u niet”, zei Van der Hoeven tegen Kamerleden.

Bovendien ziet de CDA-bewindsvrouw weinig aanleiding tot het nemen van maatregelen. „Het besluit tot verkoop is primair een aangelegenheid van de aandeelhouders”, aldus Van der Hoeven. De PvdA hoopt nu dat lokale bestuurders de verkoop zullen afkeuren. Essent is voor bijna twee derde in handen van drie provincies: Noord-Brabant, Overijssel en Limburg. Zij gaan miljarden verdienen als Essent voor 9,3 miljard euro verkocht wordt.

Van der Hoeven zei dat ze met deze medeoverheden en andere aandeelhouders in gesprek gaat over haar wensen bij de verkoop.

Van der Hoeven maakte ook duidelijk dat als de overname van Essent doorgaat, de kerncentrale Borssele hoe dan ook in Nederlandse handen blijft. Borssele is eigendom van Essent en energiebedrijf Delta. Beide bedrijven zouden moeten instemmen met de overdracht van Borssele. En Delta „peinst er niet over”, zei Van der Hoeven. Delta liet zelf weten het aandeel van Essent in Borssele erbij te willen kopen.

Van der Hoeven benadrukte tevens dat er nog een lange weg is te gaan voordat de verkoop van Essent definitief is. Zo kijkt de NMa (Nederlandse Mededingingsautoriteit) nog naar het splitsingsplan van Essent dat moet waarborgen dat een levensvatbaar netwerkbedrijf in handen blijft van de aandeelhouders, de provincies en de gemeenten. Daarna kijkt Van der Hoeven er zelf nog naar. Ze verwacht begin april haar oordeel te kunnen geven. Als dat negatief is, krijgt Essent de kans het plan aan te passen. De geplande overname zal waarschijnlijk nog wel door eurocommissaris Kroes (Concurrentie) moeten worden goedgekeurd.

De verkoop van Essent verhoogt wel het kredietrisico van het bedrijf, zo stelde kredietbeoordelaar Moody’s gisteren in een rapport. Volgens Moody’s is het profiel van Essent risicovoller geworden doordat de netwerkactiviteiten uit het bedrijf zijn gehaald. Ook het feit dat Essent niet meer in overheidshanden is, maakt het verstrekken van krediet aan het bedrijf risicovoller.