Toename van kindoffers in Uganda
KAMPALA - Hoofdinspecteur Kale Kayihura van de Ugandese politie eist dat de regering van het Oost-Afrikaanse land speciale rechtbanken instelt die uitsluitend zaken behandelen over mensen die ervan worden verdacht kinderen te hebben geofferd.
De gruwelijke praktijk waarbij kinderen worden ontvoerd en op rituele wijze vermoord, neemt toe, althans volgens de officiële cijfers. In 2007 vond de politie bij 3 zaken naar eigen zeggen sluitend bewijs. In 2008 waren dat er 18.De verdachten zijn in alle gevallen klanten van toverdokters, in Uganda witch-docters genoemd, oftewel heks-dokters. De toverdokters vertelden hun klanten dat zij om rijk te worden of om een gewenst succes te behalen een kind moesten offeren. Vervolgens ontvoerden de verdachten zelf een kind of betaalden andere mensen om dat te doen.
Begin december was één van de kindofferzaken wekenlang voorpaginanieuws in Uganda. De rijke zakenman Kato Kajubi meldde zich na een landelijke klopjacht van drie dagen uit eigen beweging bij de politie. Hij heeft bekend dat hij aan twee straatarme Ugandezen het voor arme mensen astronomische bedrag van 12 miljoen Ugandese shilling (4.500 euro) beloofde als zij hem een kinderhoofd en enkele andere delen van het kinderlichaam wilden leveren.
Toen de twee door buurtgenoten werden ontdekt, hadden zij de 12-jarige Andrew al vermoord en de gewenste lichaamsdelen via een tussenpersoon bij Kajubi laten bezorgen. De twee hoofdverdachten konden ternauwernood door de politie worden gered uit handen van buurtgenoten die hen wilden lynchen. Zij bekenden en gaven de naam van Kajubi door, waarop de klopjacht begon die dagelijks door de pers werd gevolgd. Op de voorpagina’s van Ugandese kranten prijkte de foto van Kajubi al, voordat hij zelfs maar officieel als verdachte was aangemerkt.
De volkswoede is zo groot dat Kajubi extra politiebescherming krijgt. Zelfs in de gevangenis is hij zijn leven niet zeker.
Districtsvoorzitter Francis Lukooya van het Mukono-district pleitte vorige week dinsdag voor de doodstraf voor mensen die verdacht worden van het brengen van kindoffers. “Als je dergelijke mensen arresteert en berecht, kost dat onnodig veel tijd voor politie en justitie. Verbrandt ze levend en laat de politie de as opruimen. Dat zal ze leren”, zei Lukooya. Zijn Mukono-district, vlak bij de hoofdstad Kampala, staat bekend als centrum van toverdokters en kindontvoeringen.
Juist de grote publieke verontwaardiging over dergelijke gruwelijke moordzaken noopte hoofdcommissaris Kayihura om tijdens een persconferentie maandag extra maatregelen aan te kondigen en te eisen dat verdachte kindofferaars snel berecht worden.
Kayihura: “Van de 18 zaken die vorig jaar zijn aangemeld, hebben we in 15 gevallen bekennende verdachten. Ik heb zelfs inspecteurs die een moeilijke zaak goed hebben afgerond een promotie gegeven, maar de rechtbanken zijn zo overwerkt dat nog geen enkele verdachte is voorgeleid. Om de stijging van het aantal kindoffers een halt toe te roepen, is het noodzakelijk dat dergelijke zaken snel, professioneel en publiekelijk worden afgehandeld.”
Met steun van de Amerikaanse regering kregen maar liefst 2010 Ugandese agenten een speciale opleiding om gevallen van kindontvoering sneller te onderkennen. Overal langs de Ugandese wegen worden sinds enkele weken auto’s staande gehouden waarbij een politieagent een blik naar binnen werpt en soms aan één van de kinderen in de auto vraagt wie zijn vader en moeder zijn.
Uit de lijst van 15 gevallen van kindoffers in 2008 waarvan de verdachten hebben bekend, valt op dat die verdachten vaak familieleden zijn van de vermoorde kinderen. De verdachten zijn bijna altijd ooms, grootmoeders, buurmannen of aan alcohol verslaafde ouders. De lichamen van de kinderen zijn steevast verminkt: tongen, nieren, hoofdjes en geslachtsdelen worden teruggevonden in de tempeltjes van de toverdokters. De rest van de lichaampjes wordt doorgaans ergens gedumpt of snel begraven.
De toename van het aantal kindoffers valt samen met een stijging van het aantal ‘gewone’ kindontvoeringen van 108 gevallen in 2007 naar 318 in 2008. Staatssecretaris Matia Kasaija van Binnenlandse Zaken roept ouders op beter op hun kinderen te letten. Naar aanleiding van de vele zaken van kindontvoeringen die vorig jaar in het nieuws kwamen, maken in de hoofdstad Kampala veel ouders er al een gewoonte van om zelf hun kinderen naar school te brengen en te halen. Voorheen liepen de kinderen zelf of werden zij door personeel vervoerd.