De Amerikaanse vice-president Cheney verklaarde zondag voor de televisiezender NBC dat Bin Laden nog in Afghanistan is. Ook de Amerikaanse stafchef Myers zei te weten waar de leider van het terroristennetwerk al-Qaida zich ophoudt. Hetzelfde geldt voor Taliban-leider mullah Omar. Ook hij zou nog in Afghanistan zijn.

Volgens plaatselijke commandanten houden meer dan 1.000 al-Qaida-strijders zich verborgen in de grottencomplexen, die in de jaren ’80 met Amerikaans geld werden aangelegd door het verzet tegen het Sovjetleger. De militaire leider van de anti-Taliban-troepen in het oosten, Mohammed Zaman, zei gisteren ook zeker te weten dat ook Osama bin Laden zich in de grotten bevindt. „Hij is er nog. Hij is niet ontsnapt en we zullen al het mogelijke doen om ervoor te zorgen dat hij niet ontsnapt”, zei Zaman aan de frontlinie.

Anderen in Afghanistan geloven dat Bin Laden zich elders in het land schuilhoudt. Alle berichten zijn gebaseerd op speculatie en er doen tal van verhalen de ronde over Bin Laden, die ergens zou zijn gesignaleerd. Pakistan liet zaterdag weten extra troepen en gevechtshelikopters naar de grens met Afghanistan te hebben gestuurd, om te voorkomen dat Taliban- en al-Qaida-strijders de grens oversteken. Regeringswoordvoerder Rashid Quereshi zei ervan overtuigd te zijn dat Bin Laden noch Taliban-leider mullah Mohammed Omar zich in Pakistan bevindt. Leiders van de Pakistaanse Khuki Khel-stam gaven het leger gisteren toestemming duizenden soldaten naar het door hen beheerste gebied, dat in de buurt van Tora Bora ligt, te sturen.

Amerikaanse B-52-bommenwerpers lieten gisteren per keer vier tot tien bommen vallen, met de bedoeling de weg te bereiden voor de komst van grondtroepen. Volgens Zaman viel er zaterdag een bom op een zojuist door zijn mannen veroverde bergtop en vielen daarbij drie doden. Over het algemeen spelen de Amerikaanse luchtaanvallen volgens Zaman echter een grote rol in het succes van de anti-Taliban-troepen in de valleien van Tora Bora en Milawa, waar sommige grotten zich op een diepte van wel 350 meter bevinden. „Dit wordt geen gemakkelijke strijd. Deze valleien zijn erg gecompliceerd, er zijn veel heuvels, kleine grotten en grote keien”, aldus Zaman, die zei dat de al-Qaida-troepen door zijn soldaten zijn ingesloten en onmogelijk kunnen ontsnappen of bevoorraad kunnen worden. Wel wees hij erop dat de al-Qaida-soldaten, die met hun vrouwen en kinderen in de grotten wonen, vijf jaar de tijd hebben gehad om de grottenstelsels van Tora Bora en Milawa te verstevigen en om er voedsel- en wapenvoorraden aan te leggen. De grotten zouden zeer goed bestand zijn tegen bommen.

Een van de soldaten van Zaman, de 27-jarige Zhavez Nadar, zei dat de al-Qaida-strijders goed standhouden, hoewel hun stellingen al wekenlang worden gebombardeerd.

„We hebben een frontlinie gevormd voor Milawa en al-Qaida blijft van positie veranderen”, aldus Nadar. „Als we nu aanvallen, zouden we verslagen kunnen worden. We hebben al eerder aangevallen en tot nu toe hebben ze ons steeds teruggedrongen. Het is ons niet gelukt het gebied te veroveren.”

Volgens Zaman gebruikt al-Qaida veel zwaardere wapens dan voorheen. Via luidsprekers of dorpelingen uit het gebied verspreiden leiders van al-Qaida veelvuldig de boodschap dat ze niet tegen medemoslims willen vechten en roepen ze de Afghanen op de Amerikanen op hen af te sturen. „Ze wachten op Amerikaanse, Britse en Franse soldaten”, zei Zaman. „Ze kunnen niet wachten om tegen Amerikaanse soldaten te vechten.”

Machtsstrijd
De voormalige koning van Afghanistan Zahir Shah wil volgend jaar maart terugkeren naar zijn vaderland na bijna dertig jaar in ballingschap in de Italiaanse hoofdstad Rome te hebben gewoond. Dat heeft de kleinzoon van de oud-monarch gisteren gezegd. „Dit is nog niet officieel, maar ik denk dat 21 maart een goede streefdatum is. Het is de eerste dag van de lente. Het is een nationale feestdag in Afghanistan die onder het vorige regime werd verboden”, aldus Mustapha Zahir.

De Afghaanse krijgsheer Abdul Rashid Dostum gaat samenwerken met de nieuwe interim-regering in de hoofdstad Kabul. Dat zou hij tegen Amerikaanse functionarissen hebben verklaard, aldus een hoge medewerker van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken in Moskou gisteren. Dostum is een etnische Oezbeek en maakt deel uit van de Noordelijke Alliantie, die het grootste deel van Afghanistan in handen heeft. Hij zei eerder dat zijn voornamelijk uit Oezbeken bestaande factie Junbish-i-Milli onvoldoende vertegenwoordigd is in de nieuwe Afghaanse regering.

De leider van de nieuwe Afghaanse overgangsregering, Hamid Karzai, heeft gisteren in Kandahar geprobeerd een akkoord over machtsdeling tot stand te brengen met stamleiders. In Kandahar, in het zuiden van Afghanistan, brak vrijdag vrijwel direct nadat de Taliban de stad hadden verlaten een machtsstrijd los. Het was voor het eerst sinds het vertrek van de Taliban dat Karzai in Kandahar was. Als commandant van de troepen die Kandahar de afgelopen weken hebben belegerd, wist Karzai de Taliban er afgelopen week toe te bewegen de stad op te geven. Zeer tegen de zin van de oud-gouverneur van Kandahar, Gul Agha, is het bestuur over de stad toegewezen aan mullah Naqibullah. Volgens bronnen in Kandahar hebben troepen van Agha het grootste deel van de stad in handen.

Doordat er een machtsstrijd in Kandahar gaande is heeft het Internationale Rode Kruis nog geen begin kunnen maken met het verwijderen van lijken uit de straten en huizen in de stad. Volgens Michael Kleiner van het Rode Kruis in Kabul hebben rivaliserende bendes zeker vijftien wegversperringen opgeworpen op de stoffige weg van Kandahar naar de 120 kilometer verderop gelegen Pakistaanse grens. Ook Amerikaanse mariniers hebben wegversperringen opgericht rond Kandahar.

„De situatie lijkt weer op die van voor de Taliban, met overal wegversperringen”, zei Kleiner, verwijzend naar de chaos en wetteloosheid die veel Afghanen in de eerste helft van de jaren ’90 in de armen van de Taliban dreven.

De Amerikaanse Taliban-strijder John Walker, die gevangen werd genomen na de overgave van de noordelijke stad Kunduz, is momenteel in handen van de mariniers bij Kandahar. Volgens het Pentagon wordt hij binnenkort overgedragen aan de Amerikaanse justitie, maar is het nog niet duidelijk hoe de aanklacht tegen hem zal gaan luiden.

Het in Pakistan gevestigde Afghaanse persbureau AIP meldde dat in het ten westen van Kandahar gelegen Lashkargah de Noorzai- en de Barakzai-stam vechten om de macht. Er zouden zeker zeven doden zijn gevallen.

Rusland heeft meer dan 100 ton humanitaire hulp naar de Afghaanse hoofdstad Kabul gestuurd. De hulpgoederen worden met vrachtwagens vervoerd en zijn de grens tussen Tadzjikistan en Afghanistan inmiddels overgestoken. Het konvooi van 23 voertuigen vervoert meel, spijsolie, voedsel voor kinderen en dekens. De vrachtwagens arriveren naar verwachting over vijf dagen in Kabul.