„Dit gebeurt er als het openbaar ministerie verdachten onder politieke druk lik op stuk gaat geven. Onvolledige minidossiertjes op basis waarvan de rechter onmogelijk uitspraak kan doen. De rechten van verdachten worden hiermee aangetast.”Met rode blosjes op de wangen vaart de Haagse strafrechtadvocate L. Duijverman uit tegen officier van justitie F. Kuipers van het parket in Den Haag. Het is vrijdagmiddag en in het Haagse paleis van justitie is de eerste van vijf supersnelrechtzittingen van start gegaan.

Terecht staat Barry K. (24). Justitie verdenkt hem van ernstige misdragingen tijdens oud en nieuw in Den Haag.

In de Maasstraat in de hofstad waren op nieuwjaarsochtend rond 03.00 uur twintig agenten paraat om een groep van zo’n zestig jongeren in toom te houden. Nadat de politie de groep beval uit elkaar te gaan, werd er met vuurwerk gegooid. Een stuk vuurwerk ontplofte op minder dan een meter afstand van de agenten. Later volgden nog flessen en andere stukken vuurwerk.

Op aanwijzing van de groepscommandant werd Barry K. zo’n 25 minuten later aangehouden. Hij zou het vuurwerk hebben gegooid.

„Niet waar”, zegt K. tijdens de zitting tegen politierechter D. Glas. „Ik stond alleen te praten met twee bekenden. Niet midden in de groep, maar tussen de groep en de agenten in. Toen ik zag dat het uit de hand begon te lopen, ben ik vertrokken. Onderweg naar mijn auto werd ik aangehouden. Vervolgens ben ik naar het bureau gebracht.”

Justitie lijkt een sterke zaak te hebben. K. voldoet aan het signalement van de groepscommandant die de raddraaier na zijn aanhouding op het bureau opnieuw aanwees als dader. Omdat Den Haag een van de vier arrondissementen is waar dit jaar het supersnelrecht wordt toegepast, staat K. 36 uur na zijn aanhouding al terecht.

Advocate Duijverman neemt de gelegenheid te baat het fenomeen supersnelrecht als zodanig onderuit te halen. Haar grieven: het proces-verbaal is onvolledig, want de situatieschets van de groepscommandant vertoont hiaten én er zijn geen getuigen gehoord.

Officier van justitie Kuipers eist negen maanden cel, waarvan drie voorwaardelijk. Bovendien wil zij dat K. tijdens de komende jaarwisseling van 31 december 20.00 tot en met 1 januari 08.00 uur huisarrest krijgt opgelegd. „De politiek heeft ons opgedragen bij geweld tegen hulpverleners de strafeis te verdubbelen. Daar houd ik mij aan.”

In het tweede deel van zijn proces-verbaal heeft de groepscommandant wel degelijk beschreven waar de agenten, de groep en K. zich bevonden, aldus Kuipers. „Voor een getuigenverhoor was de situatie te chaotisch, bovendien had de advocate ook zelf getuigen kunnen oproepen”, voegt de officier eraan toe.

Rechter Glas verklaart bewezen dat K. het vuurwerk dat vlak bij de agenten ontplofte, heeft gegooid, met name op grond van de verklaringen van de commandant. Vast staat volgens hem ook dat K., anders dan hijzelf verklaart, deel uitmaakte van de groep jongeren die de agenten belaagde. Daarmee valt voor K. het doek: hij wordt veroordeeld voor poging tot het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel én openlijk geweld. Het vonnis: zes maanden cel, waarvan twee voorwaardelijk én het gevorderde huisarrest.

De vier agenten die elk 250 euro eisten voor immateriële schade worden zowel door de officier als de rechter in het gelijk gesteld. Richting advocate Duijverman benadrukt Glas: „Ik voel mij nergens toe gedwongen of aangezet.”

Na het eerste vonnis is de trend gezet. De officier eist in de zorgvuldig geselecteerde zaken forse straffen, de advocaten proberen het OM op procedurefouten onderuit te halen en de rechter taxeert de zaken onverstoorbaar en doet vervolgens op de gangbare werkwijze uitspraak.

Verdachte K. L. (19), die een buurtagent toebeet „het hele bureau in de fik te steken”, krijgt een taakstraf van tachtig uur en een maand voorwaardelijke celstraf plus huisarrest. G. K. (35) die de arrestatie van een medeverdachte belemmerde en tijdens zijn eigen arrestatie een agent verwondde, krijgt tachtig uur werkstraf, waarvan twintig voorwaardelijk.

F. B. (18), die een groepje agenten tijdens een woordenwisseling toevoegde „allemaal te zullen doodschieten” krijgt zes weken cel, waarvan drie voorwaardelijk.

Van een iets andere orde is de zaak tegen B. P. (19) en M. J. (20). Zij verrasten in het weekend voor de jaarwisseling een kennis met een vlinderbom die de voorruit en het dashboard van diens auto finaal verwoestte. De mannen komen weg met een taakstraf van negentig uur, waarvan dertig voorwaardelijk en zijn als voorschot op de schadevergoeding ook nog eens 1500 euro kwijt.

De meeste straffen zijn iets milder dan de eis van justitie, maar in hun oordelen over het feitenrelaas en de bewezenverklaringen zijn officier en rechter het tot vijf keer toe in hoge mate eens.